Dziś, 23 kwietnia, obchodzimy Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. Święto ma na celu promocję czytelnictwa, edytorstwa oraz ochrony własności intelektualnej za pomocną praw autorskich. Teraz, w czasach pandemii, wydźwięk tego dnia jest szczególny. Książka pomaga bowiem przetrwać przymusową izolację, zabiera nas w podróż poza mury własnego domu, pozwala przezwyciężyć uczucie samotności i jeszcze bardziej przyczynia się do poszerzania horyzontów oraz pobudzania kreatywności. Doceńmy więc zalety płynące z lektury… Z okazji wielkiego święta wszystkich moli książkowych, zachęcam do przeczytania kilku tematycznych ciekawostek.

Światowy Dzień Książki to okazja do dyskusji na temat roli lektury w naszym życiu. Moment, w którym warto mówić o swojej czytelniczej pasji. Dzielmy się więc miłością do literatury, wyrażajmy nasze przywiązanie do lektury (także za pośrednictwem Internetu) i czytajmy jak najwięcej!

Pexels

1/ World Book Day ma niezwykle symboliczną datę

Święto zostało proklamowane w 1995 roku, na sesji UNESCO. Data tego dnia jest symboliczna. W tym dniu w roku 1616 zmarli: Miguel de Cervantes, William Szekspir oraz historyk peruwiański Inca Garcilaso de la Vega. Na ten sam dzień przypada również rocznica urodzin lub śmierci innych wybitnych pisarzy, np. Maurice’a Druona, Halldóra Laxnessa, Vladimira Nabokova, Josepa Pla i Manuela Mejía Vallejo. Pomysł organizacji święta zrodził się w Hiszpanii w latach 20. XX wieku. Co więcej, z inicjatywy UNESCO, od dwudziestu lat, co roku kolejne miasto staję się Światową Stolicą Książki. W 2021 r. jest nią Tbilisi (stolica Gruzji). W 2016 roku zaszczytny tytuł nosił Wrocław.

2/ Książka może ocalić życie… i to dosłownie!

Maurice Hamonneau, francuski legionista z czasów I wojny światowej, był ostatnim ocalałym z ataku artyleryjskiego w pobliżu Verdun. Leżał nieprzytomny przez wiele godzin, a kiedy się ocknął, stwierdził, że egzemplarz wydania kieszonkowego powieści „Kim” Rudyarda Kiplinga uratował mu życie! Tomik, noszony na piersi, zatrzymał pocisk. Od śmierci mężczyznę dzieliło tylko 20 stron. Wydarzenie zapoczątkowało wielką przyjaźń żołnierza i autora książki. Legionista nazwał swojego syna na cześć dziecka Kiplinga. Pisarz z kolei po latach temu właśnie młodzieńcowi radził w lewej kieszeni na piersi zawsze nosić grubą książkę. Sam Maurice Hamonneau dożył wieku 61 lat, zmarł po krótkiej chorobie. Cudowny egzemplarz powieści  trafił na aukcję. Znajduje się teraz w zbiorach Library’s Rare Book and Special Collections Division.

3/ Najdziwniejsze tytuły otrzymują humorystyczną nagrodę

Nie od dziś wiadomo, że nadanie książce odpowiedniego tytułu jest wielką sztuką. Biblioteki zaś skrywają wiele osobliwości. Co ciekawe, od 1978 roku w Wielkiej Brytanii przyznawany jest humorystyczny laur literacki za najdziwniejsze tytuły roku: Bookseller-Diagram Prize. Wspomina o tym w książce „Biblioteka szaleńca” Edward Brooke-Hitching, syn antykwariusza i lubiany współczesny autor. Sam także poświecił rozdział publikacji dziwnym tytułom. Wśród nich warto wymienić: „Golf dla kotów”, „Muzyka tyłka, albo tylna odpowiedź damy”, „Kapusta a przestępczość”, „Żydowsko-japońska książka kucharsko-erotyczna oraz jak hodować wilki”, „Radość kur”, „Z ogórków da się wyekstrahować promienie słoneczne, ale proces jest żmudny”, „Radość gotowania wody”.

4/ „Psałterz floriański” to najbardziej tajemniczy zabytek naszego piśmiennictwa

XIV-wieczny rękopis floriański jest bezcennym zabytkiem języka polskiego oraz – jednocześnie – księgą pełną zagadek! Pisany naprzemiennie po łacinie, polsku i niemiecku, ozdobiony został niezwykle fantastycznymi miniaturami. Naukowcy stale toczą dyskusje na temat tego, gdzie i kiedy powstał, dla kogo był przeznaczony oraz… co oznaczają jego ilustracje. Jest nad czym się zastanawiać. Od momentu jego odkrycia. marginalne dekoracje wciąż nurtują badaczy. Na kartach księgi znajdują się astrologiczne symbole, barwne scenki floratur, różne postaci oraz dziwne stwory z niezwykłych światów. Wśród nich można zobaczyć: człowieka o bardzo długiej szyi, uśmiechniętego lwa, skrzydlatą małpę, Nosferatu/ Mistrza Yodę, niebieskie świnie oraz Gandalfa Szarego. Warto zobaczyć to na własne oczy, za pośrednictwem biblioteki cyfrowej polona.pl.

5/ Poziom czytelnictwa w Polsce podnosi się od kilku lat

Ostatnio media obiegła wieść o krajowym wzroście poziomu czytelnictwa. Tendencja utrzymuje się od 2019 roku i nie milkną echa na temat ostatniego raportu Biblioteki Narodowej. To najlepszy wynik od sześciu lat. Wszyscy są zgodni – można mówić o powodach do ostrożnego optymizmu. Do poziomu wskaźników z początku XXI jest jeszcze daleko, ale dobrą zmianę widać wyraźnie. Na wzrost poziomu czytelnictwa wpłynęła też pandemia. W ostatnich miesiącach więcej czytamy, słuchamy audiobooków, częściej kupujemy książki. Chętniej korzystamy też z bibliotek cyfrowych. Niektórzy mówią, że pandemia wpłynie również na czytelnictwo w przyszłości, a książki staną się ważną częścią codzienności dla tych, którzy wcześniej nie traktowali ich jako czegoś istotnego. Mimo to, rynek ten przechodzi kryzys, a księgarnie upadają. Warto więc czytać więcej i wspierać małe biznesy!

Pexels

Po więcej tekstów związanych z książkami zapraszam do działu Biblioteczka. Wszystkiego co najlepsze dla bibliofilów oraz propagatorów czytelnictwa. Dobrego dnia!!!

PS Świętujecie Światowy Dzień Książki?

Jak czytają Polacy? Zanotowano wzrost czytelnictwa!

autor: Urocznica, źródła: „Biblioteka szaleńca”, Edward Brooke-Hitching, Rebis, 2020; unesco.pl, bn.org.pl, loc.gov, businessinsider.com.pl, polona.pl; zdjęcia: Pexels