Odrobina nieba wśród traw… Kto za tym stoi? Przetacznik ożankowy – malutka, niepozorna, ale jakże urocza i ciekawa roślinka. Dziś raczej zapomniany, pospolity chwast, czasem mylony z niezapominajką. Kiedyś lecznicze zioło o wielkiej mocy. Polny kwiat, jeden z wielu, ale niezwykle interesujący. Oto kilka ciekawostek o tej roślinie.

Drobne, niebieskie kwiatki, eliptyczne liście, owłosione łodygi. Tak mniej więcej wygląda przetacznik ożankowy. Malutki, zazwyczaj otoczony trawami. Dla zwykłego przechodnia być może nieistotny, dla miłośników przyrody i zielarstwa bardzo ciekawy i pożyteczny. Uwielbiają go również króliki.

Pixabay

Kwiatek polskiej łąki

We florze Polski występuje ok. 38 różnych gatunków przetacznika. Kwitną od maja do sierpnia.  Porastają przydroża, łąki, brzegi zarośli, widne lasy i ich skraje. Występują w Europie, na niektórych obszarach Azji i Ameryki Północnej. W Polsce to roślina pospolita na niżu, w górach nieco rzadsza.

Przetacznik ożankowy to kwiat należący do rodziny babkowatych. Czasem bywa uprawiany jako roślina ozdobna, nadaje się na rabaty. Przetacznik jest łatwy w uprawie, nie ma specjalnych wymagań. To roślina miododajna. Lubi stanowiska słoneczne, jak i półcieniste. Chroni glebę przed erozją, przegrzaniem i utratą wilgoci.

Kwiatki są bardzo delikatne, odpadają przy nawet najmniejszym ruchu lub silniejszych podmuchach wiatru. Nie nadają się do bukietów ze względu na nietrwałość, ale ładnie zdobią pola, łąki i ogrodowe rabaty.

Kobiecy symbol

Łacińska nazwa rośliny, veronica, to nawiązanie do świętej Weroniki, znanej z Ewangelii. Istnieje kilka legend na ten temat. Według jednej z nich w tych niezwykłych kwiatkach czasem widać jej twarz. Przetacznik inaczej nazywany jest  też „kwiatem św. Weroniki”. W dawnych książkach o symbolice roślinnej oznacza zaś kobiecą wierność.

Przetacznik ożankowy przynosi spokój, działają inspirująco i odświeżająco. Podobno kwiat noszony był przez wędrowców jako amulet przynoszący szczęście i przeciwdziałający wypadkom oraz spóźnieniom. Stąd angielska nazwa rośliny, speedwell, czyli dosłownie: dobra szybkość.

Roślina lecznicza

Podobno przetacznik korzystnie działa na umysł, usuwa toksyny i stany zapalne, przyspiesza przemianę materii, łagodzi zmęczenie. Ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne. Ziele przetacznika jest surowcem zielarskim. Dawniej bardzo ceniono go ze względu na prozdrowotne właściwości. Dziś tylko nieliczni wykorzystują jego lecznicze działanie.

Roślinę zbiera się na początku kwitnienia, suszy i przechowuje w miejscu suchym, zacienionym. Przetacznik zawiera m.in. glikozydy, garbniki, flawonoidy, śluzy, gorycze, żywice, woski, sole mineralne, kwasy organiczne, śladowe ilości saponin. Niektórzy przyrodnicy podkreślają, że można go stosować w kuchni, ziołolecznictwie oraz kosmetyce. Herbatka z przetacznika podobno zapobiega kaszlowi, można też ją stosować jako leczniczą miksturę do skóry.

Pixabay

autor: Urocznica, źródła: „Miłosna mowa kwiatów”, wikipedia.org, fajnyogrod.pl, radom.lasy.gov.pl, lasy.gov.pl