Przysłowia o jedzeniu, kulinarne sentencje i frazeologizmy

Przysłowia to krótkie, zwięzłe zdania, które zawierają ludową mądrość. Często są oparte na doświadczeniu i obserwacji życia. Przysłowia o jedzeniu są bardzo popularne, występuję w wielu kulturach na całym świecie. Mamy też liczne frazeologizmy i sentencje kulinarne. Nie sposób przytoczyć wszystkich, ale warto znać choćby te najpopularniejsze!

Nasz język jest bogaty w przysłowia o jedzeniu i związki frazeologiczne o kulinarnej tematyce. Ich mnogość zadziwia. Tu znajdziecie frazeologizmy i przysłowia polskie, choć nie tylko! Ten zbiór zawiera też m.in. przysłowia włoskie, angielskie oraz chińskie.

Pexels

Przysłowia i frazeologizmy kulinarne

Przysłowia i frazeologizmy są nieodłączną częścią każdego języka. W obrazowy sposób przekazują mądrości, doświadczenia, obserwacje dotyczące ludzi, życia, świata. Choć często używamy ich zamiennie, warto znać różnice między nimi.

Przysłowia to utarte powiedzenia o charakterze ogólnym. Często zawierają morał lub przestrogę. To zazwyczaj treści uniwersalne, ponadczasowe. Występują w stałej postaci. Przysłowia są obrazowe, zwięzłe, wyrażają myśli w sposób bardziej barwny oraz sugestywny. Według „Encyklopedii PWN” przysłowie to „zdanie utrwalone w ustnej tradycji, ujmujące w alegoryczno-obrazowej formie myśl o charakterze dydaktyczno-moralizującym”.

Frazeologizmy to ustabilizowane w danym języku połączenia wyrazów. Związek frazeologiczny to związek dwóch lub więcej wyrazów o utrwalonym, stałym znaczeniu. Związki wyrazowe mają stałe, przenośne znaczenia, inne niż wynikałoby z dosłownego znaczenia poszczególnych słów. Według „Encyklopedii PWN” frazeologizm to „związek wyrazowy tworzący w danym języku stałą frazeologię, zleksykalizowany zwrot”.

Pexels

Przysłowia o jedzeniu i kulinarne związki frazeologiczne

Przysłowia o jedzeniu mogą mieć różne znaczenie. Niektóre mówią o tym, jak to, co jemy, jest ważne dla życia i zdrowia. Inne przestrzegają przed obżarstwem, pijaństwem, marnowaniem jedzenia. Inne jeszcze poruszają temat kultury jedzenia, wspólnych posiłków. Niektóre poprzez kulinarne metafory dotykają spraw oraz sytuacji z życia codziennego. Podobnie jak frazeologizmy.

Oto wybrane przysłowia o jedzeniu, sentencje, związki frazeologiczne. Mogą zachęcać do wielu kulinarnych refleksji, pobudzać wyobraźnię, bawić i uczyć.

• „Apetyt rośnie w miarę jedzenia”.
• „Ani warzony, ani pieczony”.
• „Bez soli smutna biesiada”.
• „Bez wołu nie będzie rosołu”.
• „Bez mąki chleba nie upieczesz”.
• „Bułka z masłem”.
• „Biada temu, co cudze połyka i zjada”.
• „Chcąc człowieka dobrze poznać, trzeba z nim beczkę soli zjeść”.
• „Chcąc zbyt wielki kęs połknąć, można się udławić”.
• „Czerwony ja burak”.
• „Ciepłe kluchy”.
• „Chleb trawa, mięso potrawa”.
• „Chleb pracą nabyty, bywa smaczny i syty”.
• „Droższa przyprawa niż potrawa”.
• „Dla późnych gości pozostają tylko kości”.
• „Dobry chleb, gdy kołacza nie masz”.
• „Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść”.
• „Gdzie barszcz, kapusta, tam chata nie pusta”.
• „Gdzie dla dwóch nagotują, tam się trzeci naje”.
• „Głodnemu chleb na myśli”.
• „Głodnemu daj kawałek chleba, ale smutnemu daj kawałek twego serca”.
• „Grać do kotleta”.
• „Iść jak po maśle”.
• „Jaki kto do jedzenia, taki do roboty”.
• „Jeść, aż się uszy trzęsą”.
• „Jeść chleb z niejednego pieca”.
• „Jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z daleka ode mnie”.
• „Kaszka z mlekiem”.
• „Kto kaszy nawarzył, ten ją jeść powinien”.
• „Kto ma na języku miód, często ukrywa pod nim piołun”.
• „Kołacza pragnij, lecz chleba nie porzucaj”.
• „Kto zjada ostatki, ten jest piękny i gładki”.
• „Kto nie doje, nie dopije, ten mądrze i długo żyje”.
• „Kto dobrze zje, ten dobrze śpi”.
• „Kto zbyt je, zbyt pije, ten w rozum nie tyje”.
• „Lepszy pewny kawał chleba niż niepewna sztuka ciasta”.
• „Lepszy chleb z solą z dobrą wolą, niż marcepan z niewolą”.
• „Łyżka dziegciu beczkę miodu zepsuje”.
• „Nie ma mięsa bez kości, a baby bez złości”
• „Najlepiej smakuje, co się zapracuje”.
• „Niezależnie od tego, kto był ojcem choroby, zła dieta była na pewno jej matką”.
• „Nie samym chlebem człowiek żyje”.
• „Nie bądź słodki, bo cię zliżą, nie bądź gorzki, bo cię splują”.
• „Nie dać sobie w kaszę dmuchać”.
• „Nie pieprz Pietrze wieprza pieprzem”.
• „Nie ma takiej uczty na świecie, która trwa wiecznie”.
• „Pieczone gołąbki nie lecą same do gąbki”.
• „Po dobrym obiedzie zła bywa wieczerza”.
• „Po winie cnota ginie”.
• „Rosnąć jak na drożdżach”.
• „Rzucać mięsem”.
• „Robić do kogoś słodkie oczy”.
• „Róża jest piękniejsza niż kapusta, lecz zupa z róży jest gorsza niż kapuśniak”.
• „Rzucać grochem o ścianę”.
• „Ryż rodzi się w wodzie i musi umrzeć w winie”.
• „Sprzedawać się jak ciepłe bułeczki”.
• „Syty głodnego nie zrozumie”.
• „Śmiech jest najjaśniejszy w miejscu, gdzie jest jedzenie”.
• „Trząść się jak galareta”.
• „Trzeba chleba i nieba”.
• „U skąpego zawsze po obiedzie”.
• „Wesołe towarzystwo lichą ucztę okrasi”.
• „Wpaść jak śliwka w kompot”.
• „Z próżnej, choć pięknej miski nikt się nie nasyci”.

Pexels

Kulinarne przysłowia i mądrości ludowe

Przysłowia i związki frazeologiczne związane z tematyką jedzenia są naprawdę liczne. Jest ich sporo. To oczywiście nie wszystkie kulinarne sentencje, frazeologizmy i przysłowia! Ten zbiór prezentuje zaledwie garść wybranych powiedzonek i zwrotów. Nie sposób przytoczyć wszystkich, jednak warto znać te najbardziej popularne.

Przysłowia i frazeologizmy są cennym elementem języka, który wzbogaca naszą komunikację, pozwala lepiej zrozumieć ogólnie pojmowaną kulturę. Warto je znać i stosować w życiu codziennym, aby nasze wypowiedzi były bardziej barwne oraz ciekawe.

Kuchenne powiedzonka, idiomy czy utarte wyrażenia kształtują nie tylko kulinarną świadomość. Frazeologizmy i przysłowia to bogate źródło wiedzy ogólnej o kulturze oraz tradycji. Mogą być humorystyczne lub poważne. Warto też wiedzieć, że niektóre dobrze znane nam przysłowia o jedzeniu są niezwykle uniwersalne i występują w bardzo wielu językach.

Pexels

PS Jakie są wasze ulubione przysłowia o jedzeniu i kulinarne frazeologizmy? Czy stosujecie je w swoim życiu codziennym? Czy takie kulinarne powiedzonka i zwroty mają dla was jakieś szczególne znaczenie? Czy przypominają wam rodzinne tradycje lub zwyczaje związane z jedzeniem? Dajcie znać w komentarzach!

autor: Urocznica, zdjęcia: Pexels

Nowe i polecane książki kucharskie, czyli bestsellery ze smakiem