3 polskie wiersze o jesieni: lektura na chłodne dni

Już niedługo pierwszy dzień kalendarzowej jesieni. Przypada on 23 września. A jesień to podobno ulubiona pora roku poetów… Coś w tym może być, gdyż jest tematem ogromnej liczby wierszy. Poza tym, w wielu krajach jesienią obchodzony jest dzień poezji, organizowane są liczne konkursy czy wieczory liryczne. Nic dziwnego. To refleksyjna, nostalgiczna i piękna pora roku. Mamy więc idealny moment by sięgnąć po wiersze o jesieni. Zachęcam do lektury!

Polskie wiersze o jesieni są często pełne melancholii, choć zdarzają się też utwory humorystyczne. Teksty o tej porze roku pięknie opisują specyfikę chłodniejszych dni, oddają ludzkie nastroje i wrażenia. To utwory różnorodne, pełne pięknych słów oraz cytatów wartych zapamiętania! Polscy poeci poświęcili jesieni wiele wspaniałych wierszy. Warto znać choć kilka.

Pexels

Jesień w poezji polskiej

Jesień to niezwykle liryczna pora roku. Stała się więc bohaterką ogromnej ilości utworów poetyckich. Piękne wiersze o jesieni pisali m.in. Wincenty Pol, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Stanisław Korab-Brzozowski, Leopold Staff, Maria Konopnicka, Bolesław Leśmian, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Krzysztof Kamil-Baczyński, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Konstanty Ildefons Gałczyński, Jan Lechoń, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Brzechwa, Tadeusz Różewicz, Edward Stachura, Adam Zagajewski, Jerzy Liebert, Stanisław Grochowiak czy Jerzy Harasymowicz.

Motyw jesieni służył przez wieki poetom do lirycznego oddawania opisów zmieniającej się przyrody, poza tym często miał znaczenie metaforyczne. Ta pora roku kojarzy się z końcem, schyłkiem, smutkiem, ale też bogactwem barw czy owoców. Jesień skłania do przemyśleń. W poezji wraz z sobą przywołuje też inne motywy oraz tematy. Jesień słowem malowana jest piękna, niezwykła i warto znać jej liryczne oblicze.

Pexels

Piękne wiersze o jesieni

Jesień ma swoją niezwykłą wymowę. Krzysztof Kamil Baczyński w jednym z wierszy pisał: „Jesień to gwiazdy lecące z drzew”. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska w popularnym utworze dodała: „Jesiennego krwotoku nic już nie powstrzyma./ Czerwień kapie z parku na ulicę…”. Józef Antoni Birkenmajer zaś w wesołym w wierszu dla dzieci zaznaczał: „Jesień, jak dobra ciocia lub wróżka, daje nam gruszki, śliwki, jabłuszka…”.

To wszystko sprawia, że jest jedną z najbardziej magicznych pór roku. Warto zauważać jej piękno i cieszyć się nim, póki trwa. Kazmiera Iłłakowiczówna poetycko prosiła w jednym ze swoich tekstów: „Niech się wszystko odnowi, odmieni…/ O jesieni, jesieni, jesieni…”. Zaś Tadeusz Wywrocki pytał „Jak nie kochać jesieni, jej babiego lata/ Liści niesionych wiatrem, w rytm deszczu tańczących”. W podobnym tonie wypowiadał się Tadeusz Karasiewicz: „Spróbuj pokochać jesień/ z niesamowitymi urokami/ Spójrz ile piękna niesie/ obdarzając cię nowymi dniami”.

Poniżej zostawiam trzy wybrane utwory liryczne. Oto piękne, polskie wiersze o jesieni. Ku refleksji i inspiracji. Dobrej lektury!

Kazimierz Przerwa- Tetmajer, „W jesieni”

O ci­cha, mgli­sta, o smut­na je­sie­ni!
Już w du­szę czar twój dziw­ny, sen­ny spły­wa,
przy­cho­dzą chma­ry za­po­mnia­nych cie­ni,
tę­sk­no­ta wie­dzie je smut­na i tkli­wa,
ileż mi­ło­ści, och, ileż ko­cha­nia
umar­ła prze­szłość z na­szych serc po­chła­nia,
z na­szych serc bied­nych, z na­szych serc bez­de­ni…

Za­my­kam oczy… Bla­de ci­che cie­nie
suną się w li­ści po­sęp­nym sze­le­ście –
jak ob­łok świa­tło: nie­sie je wspo­mnie­nie…
O dni umar­łe! o dni! gdzież je­ste­ście?…
co po­zo­sta­ło po was?… Ach! da­le­ko,
da­le­ko kę­dyś to­czy­cie się rze­ką
sza­rą i męt­ną w głąb puszcz i w mil­cze­nie…

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, „Jesienne niebo”

Je­sien­ne nie­bo słod­kie, peł­ne ła­ski,
spo­wi­te w szal kau­ka­ski,
przez drzew bez­list­nych roz­sz­cze­pio­ne pędz­le
prze­cią­ga ró­żo­wą frędz­lę.
I ku na­dziei mej pod­cho­dzi z bli­ska,
sło­dy­czą mnie uci­ska
i na tę­sk­no­cie mej opie­ra dło­nie
– pach­ną ostat­nie lew­ko­nie. –
Je­sien­ne nie­bo słod­kie, peł­ne ła­ski,
zwi­ja swój szal kau­ka­ski –
a od­rzu­ciw­szy go, sta­je bez ru­chu
z ce­ki­nem zło­tym w uchu.

Konstanty Ćwierk, „Złota jesień”

Pięk­na jest pol­ska je­sień w li­ściach zło­tych,
W uśmie­chach słoń­ca bla­dych i ła­god­nych.
Liść spa­da ci­cho jak zło­ci­sty mo­tyl:
Wie­czór gwiaź­dzi­sty jest rzeź­wią­co chłod­ny
Do lasu te­raz iść bie­rze ocho­ta:
Ileż tam te­raz z li­ści żół­tych zło­ta.

Je­sień jest zło­ta, sny by­wa­ły zło­te
I zło­te wło­sy, tu­dzież zło­te ser­ca,
Te­raz sny z zda­rzeń bar­dzo sza­rych plo­tę,
Bo chłód je­sie­ni ich urok uśmier­ca.
Zło­te zaś ser­ce w sa­mot­ni łza­wi,
A co do wło­sów zło­tych – to nie bawi.

Jesz­cze zo­sta­ła tyl­ko zło­ta je­sień.
Po­god­ne nie­bo wrze­śnio­wym wie­czo­rem;
Po la­tach złu­dzeń, wio­sny i unie­sień
Liść żół­ty z zie­mi jak skarb cen­ny bio­rę,
Ten za­chód ży­cia dziw­nie mnie roz­ma­rza,
Cóż jest u dia­bła… czyż­bym się ze­sta­rzał?

Pexels

autor: Urocznica, źródła: m.in. poezja.org, zinterpretuj.pl, wolnelektury.pl, zdjęcia: Pexels

Czy warto czytać poezję? Tak, szczególnie jesienią!