Recenzja: „Dziwne losy Jane Eyre” Ch. Brontë

Samotność, cierpienie, tęsknota, odtrącenie, miłość, rodzina, dom… „Dziwne losy Jane Eyre” to powieść kultowa i ponadczasowa. Fenomen książki tkwi w wierności życiu, a także pięknym przesłaniu. To historia o silnej kobiecie, która mimo okrutnych trudności losu, nie poddaje się. Jane własnym przykładem ręczy też, że sprawiedliwość istnieje, a cierpienie zostaje wynagrodzone. Książka to najsłynniejsza powieść Charlotte Brontë, która przyniosła pisarce międzynarodową sławę. Czytałam ją kiedyś fragmentarycznie, teraz w końcu znalazłam czas na całość.

„Dziwne losy Jane Eyre” to książka z wysokiej półki, najlepsza klasyka światowa, o czym świadczy m.in. ogromna popularność tej historii wśród miłośników literatury oraz liczne adaptacje filmowe. Nie sposób przejść obok niej obojętnie. To jedna z najlepszych powieści klasycznych, jakie miałam okazję czytać.

Sierota, guwernantka, silna kobieta

„Dziwne losy Jane Eyre” to historia o osieroconej dziewczynie, której pierwsze lata życia są niezwykle trudne. Jane po stracie obojga rodziców, trafia do domu brata swojej matki. Nie potrafi jednak obudzić uczuć u opiekunki, która – gdy tylko nadarza się okazja – pozbywa się dziewczynki, wysyłając ją do szkoły dla sierot, słynącej z surowego rygoru. W miejscu tym dzieci są wiecznie głodne, zziębnięte, poniżane. Często chorują. Jane zdobywa tam bliską przyjaciółkę, jednak nie cieszy się długo koleżeńską relacją. Bliska osoba umiera po długiej chorobie. Jane, mimo to, nie poddaje się, przeżywa trudne lata i zdobywa wykształcenie. Zostaje nauczycielką. Nieco później zdobywa pracę jako guwernantka, w domu Edwarda Rochestera, samotnie wychowującego przysposobioną córkę. Wydawałoby się, że tu wreszcie znajdzie prawdziwe szczęście. Traktowana jest w końcu z szacunkiem oraz życzliwością. Ma wokół siebie bliskie osoby. Poza tym, pan domu jest pod urokiem młodej panny, która nie jest pięknością, ale ma w sobie dobroć, spokój, klasę oraz inteligencję. Oryginalny mężczyzna słynie z ostrego poczucia humoru, ale też porywczości, jednak Jane potrafi sobie z nim radzić. W końcu, zostaje narzeczoną Rochestera, ale mężczyzna ukrywa przed światem ponury sekret. Guwernantka nocą ucieka z jego przeklętej posiadłości szukać swojej własnej drogi…

Życie, romans, groza

„Dziwne losy Jane Eyre” to z pewnością powieść wyjątkowa. Porusza takie tematy jak np.: samotność wśród ludzi, tęsknota za zwykłym ciepłem drugiego człowieka, cierpienie wynikające z odtrącenia przez innych. Dostarcza czytelnikowi rozrywki czytelniczej, ale też wielu wzruszeń i refleksji. Powieść łączy melodramatyczną fabułę, obserwację psychologiczną oraz nastrój tajemnicy. Książka uznawana jest za jedno ze szczytowych osiągnięć literackich epoki wiktoriańskiej. Nic dziwnego, mimo, że została napisana w XIX wieku, czyta się ją z ogromnym zainteresowaniem. Sieroctwo, ciężki los ubogiej kobiety, mezalians, mężczyzna z tajemnicą, ponure zamczysko. Romans, nastrój grozy, melancholii, ale też miejsce na humor i fabułę obfitującą w różne zdarzenia.

Nie sposób nie polubić też głównej, tytułowej bohaterki. Jane to nie żadna delikatna, wątła piękność, ale kobieta z krwi i kości. Zaradna, inteligentna, nieładna, ale nieprzeciętna pod wieloma względami. Odważna i ciekawa świata. To postać aktywna, która nie czeka biernie na rozwój wydarzeń. Jane Eyre mimo trudności idzie do przodu. Bierze życie w swoje ręce. Charyzma oraz siła bohaterki, która nie załamuje się wobec przeciwności losu i nie boi się łamać norm społecznych, sprawia, że jej perypetie śledzi się z zapartym tchem. Czy okrutny los przestanie drwić z Jane? Dziewczyna w końcu znajdzie prawdziwy dom? Czy zyska rodzinę? Zostanie żoną Rochestera? To pozostawiam zainteresowanym lekturą.

Język, styl, klimat

Powieść „Dziwne losy Jane Eyre” ukazały się po raz pierwszy w roku 1847 roku i mimo upływu lat – jak już wspominałam – czyta się ją bardzo dobrze. Książka budzi zainteresowanie bogatą fabułą, intrygującą bohaterką, podejmowaniem życiowych tematów. To powieść słodko-gorzka, w której wszystko jest na swoim miejscu oraz w odpowiednich proporcjach. Autorka umiejętnie połączyła w książce wątki melodramatyczne ze społecznymi i gotyckimi. Stworzyła powieść emocjonalną oraz pasjonującą, w którą wplotła podobno nawet osobiste wątki. Książkę czyta się nieco jak relację bliskiej osoby, bo budzi atmosferę poufałości dzięki narracji pierwszoosobowej oraz licznym zwrotom do czytelnika.

Piękny język i styl oraz poruszająca, wciągająca fabuła sprawiają, że to pozycja zdecydowanie warta zainteresowania. Powieść wyróżnia się siłą wyrazu oraz oryginalnością. To lektura obowiązkowa dla wszystkich miłośników klasyki literatury oraz książek z XIX-wiecznym klimatem. Szczerze zachęcam do przeczytania tej powieści! Polecam obejrzeć też brytyjski miniserial z 2006 roku z Ruth Wilson w roli Jane Eyre – uważany jest za najlepszą i najwierniejszą adaptację książki.

Tytuł: „Dziwne losy Jane Eyre” (org. Jane Eyre)

 Autor: Charlotte Brontë

Tłumacz: Teresa Świderska

Wydawnictwo: MG

Rok wydania: 2021 (I wydanie 1847 r.)

autor: Urocznica, zdjęcia: mat. prasowe, Wikipedia (portret autorki)

3 ciekawostki na urodziny Emily Brontë