Recenzja: „Sydonia. Słowo się rzekło” Elżbieta Cherezińska

Legendarna czarownica, wymarła dynastia, historyczne państwo, czyli Sydonia von Borck, Gryfici i Księstwo Pomorskie… To tematy niezwykle ciekawe, choć raczej mało znane ogółowi społeczeństwa polskiego. Ostatnio jednak mówi się o nich nieco więcej. Szczególnie na Pomorzu Zachodnim. To tak ciekawy wycinek historii, że nic dziwnego, iż owa tematyka stała się inspiracją do napisania powieści „Sydonia. Słowo się rzekło”. Elżbieta Cherezińska sprawnie połączyła w książce fakty, legendy, opinie oraz literacką fikcję. Dzięki temu stworzyła dobrą powieść historyczną. Zapraszam na recenzję!

Okropna wiedźma, kobieta fatalna, nieszczęśnica… „Sydonia. Słowo się rzekło” to barwna opowieść o wyjątkowej damie, która żyła w czasach świetności pomorskiego rodu Gryfitów. Kim naprawdę była?

Podwójny portret Sydonii von Borck, fot. Wikipedia

Historyczne źródła i prawdziwa bohaterka

Na początek parę słów o tematyce książki. Księstwo Pomorskie istniało prawie 600 lat. Rządzili nim Gryfici – rozdarci między polską a niemiecką potęgą. Był to jeden z najdłużej panujących rodów w Europie. Dziś są nieco zapomniani, ale to dynastia fascynująca. Historyczne pamiątki tego rodu wciąż można znaleźć, np. na Pomorzu Zachodnim – to m.in. Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie. Co więcej, dawniej Gryfici mieli niezłą pozycję na arenie międzynarodowej.

To od nich wywodził się m.in. Eryk Pomorski, słynny władca skandynawski z twierdzy Kronborg. Poza tym, księżniczki tego rodu trafiały na cesarskie i królewskie trony. To za czasów Gryfitów powstała też słynna mapa Lubinusa, czyli jedno z najwybitniejszych dzieł kartograficznych.

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Urocznica (@szept.urocznicy)

Wyjątkową dynastię spotkał niestety i niezwykły, spektakularny koniec. To co się z nimi stało, do dziś owiane jest tajemnicą. Niektórzy przyczyn kresu Gryfitów doszukują się w legendarnej klątwie, którą rzekomo rzuciła na dynastię Sydonia von Borck (lub von Borcke)… Pomorska szlachcianka.

Główna bohaterka książki to postać prawdziwa. Żyła prawdopodobnie między 1548 a 1620 rokiem. To kobieta, która od wieków inspiruje różne środowiska, szczególnie na Pomorzu Zachodnim. W jej historii fakty mieszają się z legendami. Pozostaje też wiele białych plam. Jedno jest pewne: Sydonia została ścięta i spalona na stosie jako czarownica. To wszystko sprawia, że jej postać jest fascynująca oraz potrafi pobudzać wyobraźnię.

Herb rodu von Borck, fot. Pomeranica

Edukacyjny walor i kobieca opowieść

Teraz czas na nieco więcej o głównej bohaterce. Niewątpliwym atutem tej powieści jest walor edukacyjny. Dawna historia Pomorza, szczególnie Zachodniego, jest znana dość wąskiemu gronu. Tymczasem te ziemie są bardzo ciekawe, gdyż od wieków mieszały się tu różne wpływy. Autorka przedstawiła ciekawy wycinek przeszłości w przystępny sposób. Bardzo dobrze zobrazowała też Sydonię.

Warto zaznaczyć, że Gryfici byli dynastią książęcą o słowiańskich korzeniach. Podobnie ród von Borck, familia Sydonii. Cherezińska dobrze połączyła te wątki. Losy panny Borck są ściśle związane z historią oraz kulturą Pomorza Zachodniego.

To wszystko sprawia, że powieść „Sydonia. Słowo się rzekło” dobrze prezentuje niezwykłość i wielowymiarowość tej postaci. Panna von Borck była kobietą nieprzeciętną, odważną, upartą, ambitną. Spotkała ją ogromna niesprawiedliwość. Więcej na ten temat w książce! Wracamy do recenzji.

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Urocznica (@szept.urocznicy)

Trzeba jednak zaznaczyć, że dość popularna na temat panny von Borck jest krzywdząca legenda, ale to prawdziwa historia tej kobiety powinna być szerzej znana. Sydonia to postać z tajemnicą. Była pomorską szlachcianką, a przez swój tragiczny życiorys stała się bohaterką wielu dramatycznych oraz romantycznych opowieści.

To postać znana w regionie Pomorza Zachodniego. Biała Dama szczecińskiego zamku. Cherezińska rekonstruuje historię tej wyjątkowej kobiety, sięgając do starych dokumentów i dorobku wielu osób, które Sydonią interesowały się przed pisarką.

Wszystko to razem sprawia, że „Sydonia. Słowo się rzekło” to książka wielowątkowa, która może trafić do szerokiego grona odbiorców. Mamy tu ciekawe „herstory”. Opowieść o niezwykłej, silnej, odważnej kobiecie, ale nie tylko… To też złoty wiek Księstwa Pomorskiego, dworskie intrygi i romanse, historia rodzinna oraz wgląd w sprawy o czary.

Portrety książąt pomorskich, fot. Wikipedia

Liczne inspiracje i bogaty przekaz

Przyszedł moment na podsumowanie. „Sydonia. Słowo się rzekło” to publikacja, na którą czekałam z dużym zaciekawieniem. Dotyka tematów, jakie są mi znane. Ze względu na moje miejsce zamieszkania, zamiłowanie do historii oraz drogę zawodową, interesuję się pomorską przeszłością od lat. Zresztą, wielu innych ludzi też. Sydonia od wieków fascynuje m.in. historyków, ludzi sztuki, intelektualistów… pomorskich, polskich i nie tylko! Wystarczy nieco więcej poczytać na jej temat by się o tym przekonać.

 

Wyświetl ten post na Instagramie

 

Post udostępniony przez Urocznica (@szept.urocznicy)

Świetnie, że teraz, za sprawą owej książki, opowieść o Sydonii dotrze to szerszego grona odbiorców. Powieść czyta się szybko, jest dobrze napisana i skonstruowana, może się podobać wielu czytelnikom. Dostarcza wiedzy oraz rozrywki. Może budzić wiele refleksji, jak również być też inspiracją – do większego zainteresowania się dziejami ziem pomorskich oraz oczywiście Sydonią. To postać, której należy się pamięć.

Tytuł: „Sydonia. Słowo się rzekło”

Autor: Elżbieta Cherezińska

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Rok wydania: 2023

*współpraca reklamowa, barterowa

PS Zainteresowani? Czytaliście lub macie może zamiar sięgnąć  po tę powieść? A może zainteresowała Was sama główna bohaterka? Pisałam o Sydonii np. trochę na Instagramie i kilka lat temu na blogu, zainteresowanych zapraszam do działu „Czary-mary”, gdzie można znaleźć tekst „Sydonia von Borck – czarownica i muza”.

autor: Urocznica, zdjęcia: mat. prasowe, pomeranica.pl, wikipedia.org, archiwum prywatne (Instagram)