„Jeśli miałeś szczęście – jechałeś na Woodstock, jeśli miałeś pecha – jechałeś do Wietnamu. A jeśli nie wiedziałeś, czego chcesz – lądowałeś w domu wariatów”. Wrażliwa Susanna po próbie samobójczej zostaje umieszczona w szpitalu psychiatrycznym… „Przerwana lekcja muzyki” to już słynna opowieść. Na podstawie książki nakręcono kultowy film pod tym samym tytułem. Ekranizacja jest powszechnie znana, nie każdy jednak czytał powieść. Polecam Wam lekturę tej historii i zapraszam na recenzję!
Susanna Kaysen napisała kilka powieści. Podczas pracy nad jedną z nich, zalała ją fala wspomnień z jej dwuletniego pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Z pomocą prawnika wydobyła z tamtejszego archiwum swoją kartotekę. Niedługo później powstała „Przerwana lekcja muzyki”.
Nastolatka z problemami
W 1967 roku, po sesji terapeutycznej z psychiatrą, z którym nigdy wcześniej się nie spotkała, Susanna Kaysen została wsadzona do taksówki i odwieziona do szpitala psychiatrycznego McLean. Większość czasu spędziła tam na oddziale dla nastolatek. Co ciekawe, jej szpital słynął ze znanych klientów. Przed Kaysen byli tam m.in. Ray Charles, Robert Lowell i Sylvia Plath. „Właściwie nie wiadomo, czy to szpital specjalizował się w poetach i muzykach, czy też poeci i muzycy specjalizowali się w szaleństwie?”.
Zdrowie psychiczne nastolatków to bardzo ważny temat. Skala problemów z nim związanych jest alarmująca. Od dawna mówi się, że pogarsza się stan zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży na świecie. Depresja, zaburzenia lękowe, próby samobójcze… Dlatego ważne jest, aby o takich tematach mówić i pisać. Książka Susanny Kaysen wpisuje się w tę narrację. Mimo upływu lat od jej powstania – nie zestarzała się.
W centrum wszystkiego jest zagubiona nastolatka. „Moje chroniczne poczucie pustki i znudzenia brało się stąd, że wiodłam życie oparte na własnych nieudolnościach, a miałam ich sporo”. Susanna mierzy się z problemami emocjonalnymi i próbuje znaleźć swoje miejsce w świecie. Książka porusza temat granicy między normą a chorobą psychiczną. Pojawia się w niej motyw samobójstwa. Powieść wiele mówi też o stereotypach, tolerancji, sytuacji i roli kobiet, czy kwestii wolności.
Lekcja życia
„Przerwana lekcja muzyki” opisuje szpitalne życie i losy zamkniętej tam młodej kobiety. U Kaysen zostało rozpoznane występowanie osobowości borderline. „Co było we mnie takiego pomylonego, że wystarczyło niecałe pół godziny, aby jakiś pierwszy lepszy lekarz odesłał mnie do domu wariatów?”. Na początku dziewczyna nie mogła pogodzić się z rygorem placówki, w której została umieszczona. Z czasem się dostosowała. W czasie pobytu w szpitalu poznała inne pacjentki, zmagające się z problemami psychicznymi.
Obserwowała je i próbowała zrozumieć. „Przerwana lekcja muzyki” to cała gama postaci, charakterów oraz zaburzeń. Książka jest autentyczna, szczera, bezkompromisowa. Kaysen nie boi się poruszać trudnych tematów. Pisze o swoich przeżyciach, zostawia też liczne przemyślenia. Jej książka to refleksyjna lektura, która pokazuje czytelnikowi, jak wygląda życia z chorobą psychiczną.
Ważnym wątkiem w powieści jest też obraz „Przerwana lekcja muzyki” Jana Vermeera. Pozornie jest to portret dwóch osób – kobiety i mężczyzny w niewielkim, kameralnym wnętrzu, jednak w rzeczywistości dzieło wiele mówi o związkach damsko-męskich, piętnuje niewierność… Więcej na ten temat w powieści.
Mądra książka
„Przerwana lekcja muzyki” Susanny Kaysen to ciekawa powieść. Poruszająca, ale też dowcipna. Bardzo dobrze napisana. Inteligentna, wnikliwa, zmuszająca do myślenia. Prawdziwa, przejrzysta, pouczająca. Zostaje w pamięci na długo. Pozostawia po sobie ślad. Takie lektury warto czytać!
Powieść Kaysen to książka z pogranicza literatury pięknej, wspomnieniowej i powieści psychologicznej. Na uznanie zasługują zarówno jej forma, jak też treść. To głęboko przemyślana publikacja. Daje możliwość obcowania z książką z wysokiej półki. Przede wszystkim: zachęca do szerszej dyskusji na temat wagi zdrowia psychicznego.
Słynna ekranizacja książki jest filmem dobrym, znanym, nagradzanym. Warto jednak sięgnąć też po pierwowzór! Ta autobiograficzna powieść nie jest lekturą lekką i łatwą w odbiorze, ale na pewno wartościową. „Jedną z większych przyjemności, jakie ma człowiek zdrowy psychicznie (bez względu na to, co by to miało oznaczać), jest to, że spędza on znacznie mniej czasu na rozmyślaniu o sobie samym”.
Tytuł: „Przerwana lekcja muzyki”
Autor: Susanna Kaysen
Tłumacz: Paweł Laskowicz
Wydawnictwo: Replika
Rok wydania: 2022 (I pol. wydanie 1994 r.)
PS Czytaliście tę książkę? Oglądaliście film? Dajcie znać w komentarzach!
autor: Urocznica, zdjęcia: mat. prasowe wyd., plakat filmowy
Recenzja: „Mój rok relaksu i odpoczynku” Ottessa Moshfegh
Znany i lubiany film, ja jakos nie byłam nim zachwycona
Książka jest trochę inna, głębsza, polecam lekturę. 🙂
Omawialiśmy tę książkę na fakultecie humanistycznym w Liceum. Filmu jednak nie oglądałem, pozdrowienia 🙂 .
Polecam zobaczyć dla porównania. 🙂
Oglądałam film. Książki jakoś nie miałam okazji czytać
Polecam przeczytać. 🙂
Tytuł dobrze kojarzę, ale nie miałam okazji go bliżej poznać ani w formie książki, ani pod postacią filmu.
Polecam się zapoznać z tym tytułem. 🙂
Tytuł wielokrotnie słyszałam, ale jeszcze nie miałam okazji czytać książki ani obejrzeć filmu. Szczerze mówiąc nie wiedziałam że główną historia jest pobyt w szpitalu psychiatrycznym. Muszę koniecznie się rozejrzeć.
Zachęcam do lektury książki lub obejrzenia filmu. 🙂
I czytałam i oglądałam. bardzo poruszająca historia.
O tak, to jest poruszająca opowieść.
Ja nawet nie słyszałam wcześniej o tej książce ani filmie. Muszę nadrobic.
Naprawdę? Koniecznie! 🙂
Słyszałam o tej historii, ale nie miałam jeszcze okazji jej poznać. Zamierzam jednak obejrzeć film. Co do książki, to nie wiem jeszcze czy przeczytam. Jak czas pozwoli.