Cynamon, goździki, anyż, kardamon, wanilia, szafran, kurkuma, gałka muszkatołowa, pieprz… Przyprawy korzenne działają na nasze zmysły, mają niepowtarzalny aromat oraz smak i mogą całkowicie odmienić potrawy czy napoje. Rozgrzewają, pobudzają, pozytywnie wpływają na zdrowie. Kojarzą się nam z zapachem świąt! Co ciekawego w sobie kryją?
Przyprawy korzenne cechują się intensywnym bukietem zapachowym oraz niepowtarzalnym smakiem. Warto przyjrzeć się im bliżej.
Spis treści:
Przyprawy korzenne w historii
Historia przypraw korzennych jest bardzo ciekawa. Niektóre z nich początkowo były używane jako leki, afrodyzjaki, oleje lub kadzidła do obrzędów religijnych. Kto posiadał do nich dostęp, był uznawany za osobę znaczącą i bogatą.
Zawdzięczamy je wielkim wyprawom z XV oraz XVI wieku. Od zawsze ceniono je za smak, aromat, ale też właściwości konserwujące czy lecznicze. Był to towar niezwykle cenny.
Dziś trudno sobie wyobrazić kuchnię bez korzennych przypraw. Szczególnie – świąteczną. Nie tylko poprawiają smak potraw, ale mają też dobroczynny wpływ na zdrowie. Przypisuje im się m.in. działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne, wspierające pracę organizmu. Mówi się, że świetnie łagodzą skutki świątecznego przejedzenia.
Rodzaje przypraw korzennych
Przyprawy korzenne podkręcają smak, mają właściwości lecznicze, rozgrzewają. Intensywne, charakterystyczne. To wspaniały dodatek do herbaty, kawy, deserów i nie tylko! Sprawdzają się jako element wielu potraw oraz napojów, ale należy pamiętać, by korzystać z nich z umiarem! Jakie są korzenne przyprawy? Warto znać najpopularniejsze z nich.
- Anyż – ma kształt dekoracyjnych gwiazdek, mocny zapach i korzenno-słodkawy smak. Przypisuje się mu właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, rozkurczające, poprawiające trawienie, moczopędne. Anyż może wspomóc walkę z różnymi infekcjami układu oddechowego. Można go stosować m.in. do herbaty, świątecznych wypieków, kompotów, sosów.
- Goździki – to pąki kwiatowe, które mają słodki, owocowy, drzewny zapach oraz korzenny, lekko pikantny, gorzkawy smak. Uważa się, że poprawiają trawienie, mają działanie odkażające, są naturalnym antyoksydantem, wspierają układ odpornościowy, redukują nieświeży oddech. Sprawdzą się np. w herbacie, ponczu, grzanym winie, sosach owocowych, mięsach.
- Szafran – z wyglądu przypomina krokusa. To bardzo droga przyprawa. Ma delikatny aromat, gorzkawy, korzenny smak. Przyspiesza trawienie, działa przeciwzapalnie, uchodzi za afrodyzjak. Podobno obniża poziom stresu, pozytywnie wpływa na zmiany nastroju. Sprawdzi się m.in. do dań z ryżu, zup, mięs, deserów.
- Gałka muszkatołowa – ma nasiona w owalnym kształcie. Cechuje ją korzenny zapach, słodkawo-gorzki smak. Korzystnie wpływa na układ pokarmowy. Święta Hildegarda uważała, że gałka muszkatołowa odtruwa organizm, wspiera koncentrację i samopoczucie. Przyprawę stosuje się np. do deserów, niektórych warzyw, pieczonych owoców, mięsa, ryb, grzanego wina.
- Kardamon – ma ostry, korzenny, słodki i piekący smak. Zapach jest cytrusowo-imbirowy. Kardamon pobudza apetyt. Działa moczopędnie, przeciwbakteryjnie, rozgrzewająco, przeciwzapalnie. Można nim przyprawiać np. desery, pierniki, sałatki, sosy, potrawy mięsne, kawę.
- Kurkuma – ma pomarańczowożółty lub jaskrawożółty kolor. Charakteryzuje się delikatnym korzennym smakiem i aromatem. Zabarwia potrawy na piękny kolor. Pozytywnie wpływa na trawienie, układ nerwowy, działa przeciwzapalnie. To m.in. składnik sosu curry, przyprawę dodaje się też do ryżu, potraw z drobiu, marynat.
- Cynamon – ma silny, aromatyczny zapach i ostry, korzenny, gorzkawy oraz słodkawy smak. Poprawia apetyt, przyspiesza trawienie, obniża cukier, działa wzmacniająco, rozgrzewająco. Podnosi smak świątecznych deserów, herbaty, kawy, ale można go też dodawać do potraw mięsnych, warzywnych. To popularny składnik mieszanek przypraw korzennych.
- Wanilia – ma przyjemny, słodko-korzenny aromat. Należy do jednej z najbardziej pachnących przypraw. Pomaga w łagodzeniu stresu, działa uspokajająco, kojąco, przeciwzapalnie. To naturalny afrodyzjak. Poprawia samopoczucie. Dodaje się ją np. do deserów, napojów, sosów. Wspaniale podkreśla smak słodkich potraw.
- Ziele angielskie – to owoc korzennika lekarskiego. Ma aromatyczny zapach, gorzki smak. Przypisuje mu się właściwości przeciwbólowe, poprawiające trawienie, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne. Ziele najczęściej używane jest do przyprawiania wędlin, marynat, konserw, zup, a także ogórków konserwowych i różnego rodzaju sałatek.
- Imbir – ma pikantny, orzeźwiający, korzenny smak i intensywny aromat. Przypisuje mu się właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwbakteryjne, odtruwające, rozgrzewające. Wspiera układ trawienny. Sprawdzi się w napojach, daniach mięsnych, warzywnych i słodkich.
Moc smaku i aromatu przypraw korzennych
Przyprawy korzenne cechują wyjątkowe walory smakowe, piękny zapach, szerokie zastosowanie w kuchni i szereg właściwości prozdrowotnych. To produkty niezastąpione w okresie jesienno-zimowym.
Kojarzą się z rozgrzewającymi napojami, piernikami, świąteczną atmosferą. Warto korzystać z ich licznych właściwości oraz zalet. Można je wykorzystywać nie tylko w kuchni. Stosuje się je także w celach kosmetycznych czy aromaterapeutycznych! Przyprawy korzenne mają wszechstronne zastosowanie.
Jakie przyprawy korzenne lubicie? Które najczęściej używacie w swojej kuchni? Dajcie znać w komentarzach.
*Tekst ma charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej. W przypadku większego zainteresowania tematem prozdrowotnych właściwości przypraw – należy skonsultować się z ekspertem.
autor: Urocznica, źródła: medonet.pl, poradnikzdrowie.pl, magiazdrowia.com.pl, doz.pl, zdjęcia: Pexels
Świąteczny piernik staropolski w 5 ciekawostkach
Ależ aromatyczny post 🤩ja właściwie większość wymienionych przez Ciebie przypraw używam. Tylko z szafranem mi jakoś nie po drodze.
Gorące pozdrowienia 😘
Mam podobnie. 😉
Uwielbiałem w swoim czasie dodawać cynamonu do kawy, gdzieś to podpatrzyłem, teraz , kiedy kawę muszę ograniczyć – zastanawiam się nad powrotem tej przyprawy do menu kawowego 🙂 .
Cynamonowa kawa jest bardzo aromatyczna, a herbata z przyprawami korzennymi też jest pyszna. 😉
Goździki, cynamon i wanilia to te moje ulubione, jeśli chodzi o korzenne przyprawy.
Przypraw mam sporo bo lubię te zapachy, mają magiczną moc i wszechstronne zastosowanie ale też przywołują wspomnienia z dzieciństwa. Był na strychu stary, dębowy, przepastny kredens, który pachniał właśnie cynamonem, goździkami i wanilią .
Był tymi zapachami tak przesiąknięty, że nawet lata tego nie zmieniły:)
Lubię kawę z odrobiną cynamonu czy kardamonu.Goździki w syropie gruszkowym i do płukania przy bólu gardła:) z imbirem nie umiem się zaprzyjaźnić:) a wanilia to mój podstawowy aromat do ciast.
Ale się rozpisałam…
Pozdrawiam cieplutko:)
Uwielbiam cynamon i goździki. Nie mogłabym się bez nich obejść. Cynamon kupuje zazwyczaj w laskach. Szafran to ponoć jedna z najdroższych przypraw na świecie. Bardzo też lubię kurkumę, barwią nią ryż do mięsa. Ostatnio sama sobie zrobiłam herbatkę zimową, dodałam świeżą pomarańczę, cytrynę, żurawinę, goździki, sok malinowy. Idealna. Dziękuję za piękny, inspirujący post.
Serdecznie pozdrawiam Urocznico.
W okresie świątecznym uwielbiam stosować wiele z wymienionych przez Ciebie przypraw i łączyć je z herbatą – ma to swój niepowtarzalny klimat moim zdaniem