Kalendarz adwentowy – ciekawostki o tradycji świątecznej

Już niedługo rozpocznie się adwent. Z tym szczególnym czasem wiąże się wiele pięknych tradycji oraz zwyczajów. Okres poprzedzający święta Bożego Narodzenia to niezwykły moment. Jedną z najbardziej lubianych i wciąż chętnie kultywowanych tradycji, a nawet przeżywających kolejną falę ogromnej popularności, jest kalendarz adwentowy. Oto kilka ciekawostek na ten temat.

Kalendarz adwentowy to jeden z ulubionych zwyczajów przedświątecznego okresu. W najpopularniejszej formie produktu –  każdego dnia otwiera się tylko jedne okienko lub drzwiczki. Co kryje w sobie ta tradycja? Dlaczego dzisiejsze kalendarze budzą kontrowersje? Jaka była pierwotna idea tego projektu? Poniżej zbiór przydatnych informacji.

Pixabay

Kalendarz adwentowy w ciekawostkach

24 okienek, za którymi ukryte są małe niespodzianki. Każdego dnia grudnia, aż do Wigilii, otwieramy jedno okienko, odkrywając nową zawartość…

1/ Pomysł kalendarza adwentowego powstał w Niemczech

Kalendarz adwentowy służy do odliczania dni od pierwszego dnia adwentu (lub 1 grudnia) do Bożego Narodzenia. Historia kalendarza adwentowego wywodzi się z protestanckich części Niemiec. Dawniej ludzie kreskami zaznaczali dni pozostałe do Bożego Narodzenia i w specjalnych woreczkach przygotowywali drobne niespodzianki dla dzieci na każdy dzień. Pierwsza wzmianka o ręcznie wykonanym kalendarzu pochodzi z książki dla dzieci autorstwa Elise Averdieck z 1851 roku. 

Warto dodać, że zanim przyjęła się nazwa kalendarz adwentowy, w użyciu były inne określenia tego typu kalendarza. Najpierw funkcjonowała nazwa „kalendarz mikołajkowy”, gdyż był wręczany 6 grudnia, a następnie określenie „kalendarz bożonarodzeniowy”, w którym odliczanie rozpoczynało się 1 grudnia.

Pixabay

Za pierwsze drukowane kalendarze adwentowe uznaje się te pochodzące z 1902 roku z Hamburga albo te wydrukowane dopiero w 1908 roku w Monachium. Początkowo produkty te powstawały w Niemczech w ograniczonym nakładzie. I wojna światowa zahamowała proces ich popularyzowania. Zainteresowanie nimi wzrosło po 1920 roku. Zaczęto też produkować je w różnych stylach, rozmiarach i cenach. Około 1926 roku po raz pierwszy dodano do kalendarza adwentowego kawałki czekolady.

Pod koniec lat 30. XX wieku produkty te rozpowszechniały różne domy wydawnicze. Po II wojnie światowej niemiecka tradycja przeniknęła do innych krajów Europy. Przyjęła się także w Stanach Zjednoczonych. Dziś zwyczaj ten jest znany i pielęgnowany w wielu krajach na całym świecie. W Polsce kalendarze adwentowe stały się popularne dopiero w latach 90. XX wieku.

Pixabay

2/ Ten specjalny kalendarz może mieć różny charakter

Dawniej kalendarz adwentowy składał się z woreczków lub był pudełkiem, skrzynką z okienkami otwieranymi w kolejnych dniach, kryjącymi obrazki związane ze Świętami. Pojawiały się tam ilustracje i np. fragmenty tekstu z Biblii. Za 24 okienkiem tradycyjnie znajdowała się Święta Rodzina. Początkowo kalendarz służył głównie dobremu przygotowaniu duchowemu do Bożego Narodzenia. Później zaczął zawierać czekoladki, małe zabawki, ozdoby choinkowe lub cukierki. Współczesny komercyjny kalendarz adwentowy może mieć charakter religijny lub świecki.

Pixabay

Dzisiejsze wersje produktu znacząco różnią się od pierwowzoru, ale dalej jest to miła tradycja. Mogą być  np. dwu- lub trójwymiarowe, do postawienia lub powieszenia, z okienkami (drzwiczkami) do otwierania lub z naklejkami do zdzierania albo obrazkami do przyklejania czy jedynie do oglądania. Mają różne formy, materiałową, małych pudełeczek, skrzynki, domków, girlandy… W internetowej sieci można znaleźć wiele pomysłów DIY (zrób to sam) na kalendarze adwentowe dla dzieci i całej rodziny. Istnieją wersje nie tylko z produktami, upominkami, ale również z zadaniami czy refleksjami świątecznymi.

3/ Ogromną popularnością cieszą się kalendarze komercyjne

Współcześnie kalendarze adwentowe przeżywają drugą młodość, popularne są jednak szczególnie świeckie oraz typowo komercyjne wersje. Wiele firm wykorzystuje te produkty w celach reklamowych. Istnieje ogrom produktów dla dzieci, młodzieży, ale też dorosłych. Prócz klasycznych już wersji ze słodyczami czy zabawkami, można m.in. kupić kalendarze z kosmetykami, herbatą, kawą, gadżetami, narzędziami, alkoholem lub zdrową żywnością. Istnieją nawet wersje produktów dla zwierząt domowych, m.in. psów, kotów czy królików. Zawartość współczesnych kalendarzy jest różnorodna i dostosowana do preferencji konkretnych osób. Jedni uwielbiają te dzisiejsze produkty, inni – nieco mniej.

Pixabay

W niektórych kręgach współczesne kalendarze adwentowe budzą wiele kontrowersji. Pojawiają się głosy przypominające o pierwotnej idei tej tradycji. Niektórzy chcą przywrócić podstawowy sens temu zwyczajowi. Nie zaszkodzi ich czasem wysłuchać, albo chociaż wspomnieć je kupując komercyjny produkt. Za tradycyjnymi kalendarzami adwentowymi stoi piękne przesłanie, które może być bliskie każdemu. Ten zwyczaj zachęca do pielęgnowania relacji rodzinnych, czynienia dobrych uczynków czy wzbogacania swojej wiedzy o Świętach. Tradycyjna rola kalendarza polega bowiem na przypominaniu o zbliżającym się Bożym Narodzeniu i łączeniu gwiazdkowej myśli z życiem codziennym. W internetowej sieci znajduje się mnóstwo artykułów na ten temat – kto chce może więc zgłębić ową problematykę czy zainspirować się proponowanymi w nich również klasycznymi kalendarzami.

Niezależnie od tego, jak (i czy) przeżywamy przedświąteczny czas, jedno jest pewne – kalendarz adwentowy zdecydowanie umila okres oczekiwania na Gwiazdkę. Dla jednych może być jedynie przyjemną rozrywką, zabawą, dla innych – ważnym elementem duchowego przeżywania adwentu. Wiele osób nie wyobraża sobie przygotowań do Świąt bez codziennego odkrywania kolejnej niespodzianki z kalendarza. W każdym razie: zwyczaj ten może być kultywowany przez każdego! I w tym też tkwi jego piękno.

Pexels

PS A czy Wy już macie swój kalendarz adwentowy? Dajcie znać w komentarzach.

autor: Urocznica, źródła: alateia.org, wikipedia.org, deon.pl, dw.com.pl, muzeumslaskie.p, zdjęcia: Pixabay, Pexels

Adwentowe symbole i zwyczaje – interesujące tradycje