Magnolia: ciekawostki, zastosowanie, symbolika

Piękne, delikatne, kruche… Właśnie rozkwitają magnolie. Rosną dziko w Azji Wschodniej oraz Ameryce Południowej i Północnej. W Polsce można je spotkać w przydomowych zieleńcach, miejskich skwerach lub parkach. Najciekawsze gatunki są ozdobami ogrodów botanicznych i dendrologicznych. Oto zbiór ciekawostek na ich temat. Magnolia to roślina, którą warto poznać bliżej.

Wiosenna aura sprawia, że stare i młode drzewka z urokiem rozchylają kwiaty. To widok, którego nie można przegapić. Magnolie jednak nie tylko cieszą oczy, kryją też w sobie wiele ciekawostek.

Pixabay

Wyjątkowa roślina ozdobna

Magnolie kwitną w kwietniu i maju, niektóre wcześniej – w marcu, albo później – w czerwcu. To rodzaj drzew lub krzewów, do ich rodziny zalicza się około 120 gatunków. Wśród nich są m.in. magnolia wierzbolistna, gwiaździsta, japońska, pośrednia, purpurowa, drzewiasta, wirginijska, parasolowata… Nazwa rośliny to upamiętnienie botanika Pierre’a Magnola.

Kwiaty mają barwę od białej, przez różową i fioletową, do czerwonej. Są duże i efektowne. Istnieją też krzewy o żółtych kwiatach. Rośliny te lubią zaciszne, ciepłe miejsca, żyzną glebę. Niektóre kwitną bardzo obficie. Niekiedy jesienią zakwitają ponownie. Magnolia należy do jednych z najstarszych znanych roślin. Przetrwała zlodowacenia, formowanie się gór, dryf kontynentów i inne skrajne zjawiska klimatyczne! Pojawiła się przed pszczołami, więc przez to przystosowała się do zapylania przez chrząszcze.

Pixabay

Zastosowanie w kuchni, kosmetyce i medycynie

Magnolie znajdują zastosowanie nie tylko jako roślina ozdobna, ale też środek leczniczy lub przyprawa. Kwiaty te wykorzystywane są w kuchni oraz ziołolecznictwie. Z roślin robi się szereg herbatek leczniczych, np. na kaszel oraz przeziębienie, odprężenie. Kora magnolii lekarskiej to środek działający przeciwlękowo, uspokajająco, nasennie. Roślinę wykorzystuje się też w kosmetykach, ma piękny zapach, nadaje skórze gładkość oraz miękkość. Olejek eteryczny działa odprężająco, daje poczucie harmonii. Warto dodać, że ciekawe perfumy z dominującą nutą magnolii to np. Rose Magnolia oraz White Magnolia z 1952 roku, stworzone przez Helenę Rubinstein.

Na Dalekim Wschodzie liście magnolii japońskiej używane są do przyprawiania ryżu. Z kolei młode liście i płatki kwiatów magnolii szerokolistnej są jedzone po ugotowaniu. Popularnym przysmakiem są też marynowane płatki. W Chinach smaży się racuszki z płatkami. Poza tym, w Japonii roślina jest też spożywana w formie grillowanej oraz faszerowanej.

Pixabay

Symbolika i kultura

Magnolia powszechnie symbolizuje dumę, godność, szczerość, miłość do przyrody i szlachetność. Na Wschodzie nazywano ją rajskim drzewem. Uprawiali ją Aztekowie w prekolumbijskiej Ameryce. W dawnych Chinach była zaś drzewem świątynnych ogrodów, symbolizującym czystość. W USA słynną z niej południowe obszary, „magnoliowym stanem” nazywa się Missisipi.

W japońskiej sztuce to znak kobiecej słodyczy oraz piękna. Białe kwiaty często towarzyszą pannom młodym. Magnolia to także kwiat narodowy Korei Północnej. Oznacza tam czystość, zjednoczenie, serdeczność, miłość i rozwój. Podobno dawnej, uznawana była również za drzewo kochanków. Kiedyś kwiaty wykorzystywano w magii miłosnej. Miały zapewniać wierność kochanka. Wystarczyło włożyć je pod jego łóżko. Służyły też do uwodzenia.

Magnolie od wieków inspirują artystów. Zachwycają pisarzy, poetów oraz malarzy. „Na liściu leży kwiat/ drzemiący,/ żółtawobiały jak słoniowa kość./ Słodki, że aż nudzi”: napisała o nich Maria Pawlikowska-Jasnorzewska w wierszu „Magnolia”. Leon Wyczółkowski poświęcił im obraz, który obecnie znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie.

„Wonna jak żadne z zachodnich drzew,/ Smukła magnolia góruje nad gajem”: napisała o niej Maria Brooks, amerykańska poetka z XIX wieku. W swoim czasie autorka była podziwiana m.in. przez Edgara Allana Poe’a. Obecnie jest niemal zupełnie zapomniana, a szkoda.

Pixabay

Magnolie w Polsce

W poprzednich wiekach posiadanie magnolii w ogrodzie była oznaką prestiżu i statusu majątkowego. Te kwiaty to jeden z najważniejszych symboli szczecińskiej wiosny. Najpiękniejsze oraz najstarsze okazy można zobaczyć w centrum miasta, np. przy alei Wojska Polskiego. Poza tym: w Cieszynie (Śląsk) istnieje szlak kwitnącej magnolii. Te niezwykłe kwiaty to jedne z najważniejszych wizytówek obu miast.

Jedną z największych kolekcji tych roślin posiada Stanisław Zymon, polski szkółkarz i popularyzator magnolii. W swoim gospodarstwie ma zbiór liczący ponad 240 odmian. Piękne magnolie można też zobaczyć m.in. w Ogrodzie Japońskim we Wrocławiu czy Arboretum w Kórniku (pod Poznaniem), Rogowie (pod Łodzią) lub Powsinie (pod Warszawą). Wyjątkową kolekcję magnolii ma też Ogród Dendrologiczny w Glinnej (pod Szczecinem).

Pixabay

Cytaty o kwiatach – z literatury i nie tylko!

autor: Urocznica, źródła: „Miłosna mowa kwiatów”, Gill Davies, Gill Saunders, Amber, 2018; „Sekretny język drzew”, Gill Davies, Amber, 2018; wikipedia.org, poradnikogrodniczy.pl, wodr.poznan.pl, dziennikzachodni.pl, werandacountry.pl,  drzewapolski.pl, zdjęcia: Pixabay