Cytaty filozoficzne starożytnych myślicieli europejskich

Filozofia tłumaczona jest jako „umiłowanie mądrości”. Warto zgłębiać dzieje myśli ludzkiej z różnych względów. Filozofia europejska szczyci się bardzo długą, wielowiekową tradycją. Powstała z pytań o genezę, strukturę świata oraz człowieka. Filozofowie starożytni, tacy jak Sokrates, Platon i Arystoteles, zostawili po sobie wiele mądrych myśli. Ich słowa od wieków inspirują, motywują oraz pobudzają do refleksji. Poniżej garść złotych myśli, które przetrwały próbę czasu i wciąż wzbogacają nasze rozumienie świata. Oto wybrane cytaty filozoficzne starożytnych myślicieli!

Rozmyślania nad sensem życia i naturą ludzką, krytyczne rozważania, refleksje na różne tematy. Najwybitniejsi myśliciele europejscy z czasów starożytności zostawili po sobie wiele inspirujących cytatów. To słowa i myśli ponadczasowe. Wciąż aktualne i uniwersalne. Cytaty filozoficzne starożytnych myśliciel, mimo upływu czasu, nie straciły nic na wartości…

Pexels

Mądre myśli starożytnych filozofów

Niektórzy filozofowie zostawili po sobie trwały ślad w naszej kulturze i historii. To mądrość przeszłości. Esencja ludzkich rozważań. Słynne cytaty filozoficzne o życiu, wartościach, ludziach… Oto niektóre złote myśli antyku!

Arystoteles

Filozof i naukowiec, jeden z trzech (obok Sokratesa i Platona) najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Uważa się, że to najwszechstronniejszy myśliciel oraz uczony antyku.

Arystoteles, rzeźba Lizypa, Wikipedia

• „Jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy. Doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem”.
• „Nie mów niedbale o poważnych sprawach ani uroczyście o marnych”.
• „Wszystkim ludziom właściwy jest z natury pęd do życia we wspólnocie”.
• „Człowiek bez poczucia moralnego jest najniegodziwszym i najdzikszym stworzeniem”.
• „Najszybciej starzeje się wdzięczność”.
• „Mieć wielu przyjaciół to nie mieć żadnego”.
• „Wykształcenie jest w chwilach pomyślności ozdobą, a w chwilach nieszczęścia – schronieniem”.

Platon

Filozof grecki. Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm. Jeden z najsłynniejszych filozofów wszech czasów.

Platon, Wikipedia

• „Myśleć to co prawdziwe, czuć to co piękne i kochać co dobre – w tym cel rozumnego życia”.
• „Wszystko, co zgubę przynosi i psuje, to zło, a to, co ocala i przynosi pożytek, to dobro”.
• „Bezmyślność to choroba duszy. Występuje w dwóch postaciach: manii i niewiedzy”.
• „Celem naszych czynów powinno być czynienie dobra”.
• „Doświadczenie pozwala nam kierować własnym życiem wedle zasad sztuki, brak doświadczenia rzuca nas na igraszkę losu”.
• „Korzystaj z każdej chwili dnia, abyś go nie zmarnował”.
• „Obserwuj, słuchaj, rzadko osądzaj i nie chciej za dużo”.
• „Tylko uczciwe życie jest szczęśliwe”.

Sokrates

Filozof grecki. Obok Platona i Arystotelesa uważany za największego myśliciela starożytności. Przypisywane mu jest stwierdzenie „wiem, że nic nie wiem”, podkreślające świadomość własnej niewiedzy.

Sokrates, Wikipedia

• „Błąd jest przywilejem filozofów, tylko głupcy nie mylą się nigdy”.
• „Ci są najszczęśliwsi i najbliżsi bogów, którzy nie potrzebują niczego”.
• „Dla cierpiących najmniejsza radość jest szczęściem”.
• „Nigdy nie zestarzeje się serce, które kocha”.
• „Strzeż się ludzi, którzy są pewni tego, że mają rację”.
• „Weź tyle, ile potrzebujesz, daj tyle, ile możesz”.
• „Sprawiedliwość jest odmianą mądrości”.

Solon

Ateński mąż stanu, poeta i prawodawca, który przyczynił się w znaczący sposób do rozwoju ustroju demokratycznego.

Solon, Wikipedia

• „Bezczynność jest matką wszelkiego zła”.
• „Doradzając przyjacielowi, staraj się mu pomóc, a nie sprawić przyjemność”.
• „Nic ponad miarę”.
• „Nie pozyskuj zbyt szybko przyjaciół, a tych, których już pozyskałeś, nie odtrącaj od siebie”.
• „Prawda jest pośrodku”.
• „Unikaj przyjemności, które przynoszą smutek”.

Tales z Miletu

Grecki filozof, matematyk, astronom, inżynier, polityk, podróżnik i kupiec. Zaliczany do siedmiu mędrców starożytnej Grecji.

Tales, Wikipedia

• „Gadulstwo nigdy nie zwiastuje rozumnej myśli”.
• „Świat jest światłem dla oka i muzyką dla ucha”.
• „Wszystko można osiągnąć wytrwałością duszy”.
• „Dla cierpiącego fizycznie potrzebny jest lekarz, dla cierpiącego psychicznie – przyjaciel”.
• „Lekarstwem dla chorej duszy jest dobre słowo”.
• „Ludzi jest wielu, mędrców mało”.

Chilon ze Sparty

Grecki filozof. Był jednym z kanonu siedmiu mędrców. Przypisuje mu się słynne zdanie: „Poznaj samego siebie”.

Chilon, Wikipedia

• „Jeśli pomyślisz o nieszczęściach wszystkich ludzi, mniej się będziesz oburzał na własne”.
• „Niech język twój nie wyprzedza myśli”.
• „Nie pożądaj rzeczy niemożliwych”.
• „Nie złorzecz wróżbom”.
• „Lepiej mieć szkodę niż szpetny zysk; szkoda zaboli cię raz, taki zysk będzie bolał zawsze”.

Cyceron

Mówca, filozof, pisarz, prawnik i polityk rzymski. To on powiedział: „Żyć – to myśleć”. Uznawano go za największego mówcę w historii Rzymu.

Cyceron, replika rzeźby w marmurze, Wikipedia

• „Sztuka jest filozofią życia”.
• „Co innego jest ukryć, co innego przemilczeć”.
• „Argumentów (dowodów) nie należy liczyć, lecz ważyć”.
• „Człowieka tworzą maniery i charakter”.
• „Dobro to tylko to, co szlachetne, zło to tylko to, co haniebne”.
• „Historia jest nauczycielką życia”.
• „Jest cechą głupoty dostrzegać błędy innych, a zapominać o swoich”.
• „Każdy człowiek może zbłądzić, uparcie trwa w błędzie tylko głupiec”.
• „Pokój bez książek jest jak ciało bez duszy”.

Parmenides z Elei

Grecki filozof, twórca szkoły elejskiej w Elei, wedle tradycji – słuchacz wędrownego myśliciela oraz poety Ksenofanesa.

Parmenides, Wikipedia

• „Milczenie to najtrudniejsza i najdoskonalsza zarazem sztuka”.
• „Szlachetny człowiek wymaga od siebie, prostak – od innych”.
• „Bądź szczery w tłumie, a szybko cię zadepczą”.
• „Trud człowieka uczciwego zawsze zaowocuje”.
• „Kto nie ma o czym mówić – rozprawia o niczym”.
• „Tyle jest rodzajów szczęścia, ile ludzkich miar”.
• „Dusza i ciało są jak małżeństwo – dlatego muszą zestarzeć się równocześnie”.

Pitagoras

Grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem.

Pitagoras, rzeźba w muzeum na Kapitolu, Wikipedia

• „Kto mówi, sieje… kto słucha, zbiera”.
• „Naucz się śmiać z siebie, abyś się uśmiechnął do innych”.
• „Kto zatraca się w cierpieniu nie może być człowiekiem wolnym”.
• „Zły język zdradza złe serce”.
• „Skarżysz się, że znosisz krzywdy i niesprawiedliwość… Pamiętaj, że największym nieszczęściem jest je wyrządzać”.
• „Wychwalanie siebie pozostaw innym”.
• „Trzeba milczeć albo mówić rzeczy lepsze od milczenia”.

Heraklit z Efezu

Filozof grecki. Autor pism kosmologicznych, politycznych i teologicznych. Kojarzony jest z hasłem: „Panta rhei” (wszystko płynie).

Heraklit, obraz Johannesa Moreelsego, Wikipedia

• „Gdybym nie miał nadziei, nie osiągnąłbym tego, co wydaje się nieosiągalne”.
• „Choroba pozwala poznać słodycz zdrowia, zło – dobra, głód – sytości, zmęczenie – wypoczynku”.
• „Każdy człowiek ma zdolność poznawania samego siebie i rozumnego myślenia”.
• „Ukryte piękno jest lepsze od jawnego”.
• „Słońce odnawia się co dzień”.
• „Być rozumnym to największa cnota, a mądrość polega na tym, by mówić prawdę i postępować zgodnie z naturą, słuchając jej głosu”.

Epikur

Grecki filozof, twórca epikureizmu. Jeden z głównych przedstawicieli filozofii hellenizmu.

Epikur, Wikipedia

• „Człowiek osiąga szczęście, jeśli potrafi z radością – przyjemnością przeżyć każdy dzień”.
• „Dla nikogo nie jest ani za wcześnie, ani za późno zacząć troszczyć się o zdrowie swej duszy”.
• „Jeśli chcesz człowieka uszczęśliwić, nie dodawaj nic do tego, co posiada, ale ujmuj mu kilka z jego życzeń”.
• „Nie można żyć szczęśliwie, nie żyjąc godnie, moralnie i uczciwie”.
• „Życie jest dobrem, i to jedynym, jakie naprawdę na własność jest nam dane”.

Zenon z Kition

Grecki filozof, założyciel szkoły stoików. Pozostawał pod wpływem Ksenofonta i Platona.

Zenon z Kition, Wikipedia

• „Celem człowieka jest rozważny wybór rzeczy, które są zgodne z naturą”.
• „Mędrzec nie będzie twierdzić tego, co mu się tylko wydaje, i dzięki temu nigdy nie przytaknie fałszowi”.
• „Na tym właśnie polega dzielność szczęśliwego i pogodnego życia, że wszystko się czyni zgodnie z własnym głosem wewnętrznym i z wolą rządcy Wszechświata”.
• „Natura dała nam jeden język, a dwoje uszu po to, ażebyśmy słuchali dwa razy więcej, niż mówimy”.
• „Żyć w zgodzie z naturą”.

Marek Aureliusz

Cesarz rzymski, pisarz i filozof. Był osobą gruntownie wykształconą. Uznaje się go za stoika, ostatniego znaczącego przedstawiciela tego nurtu w starożytności.

Marek Aureliusz, Wikpedia

• „Budząc się rano, pomyśl jaki to wspaniały skarb żyć, oddychać i móc się radować”.
• „Człowiek tyle jest wart, ile warte są sprawy, którymi się zajmuje”.
• „Kiedy wady innych sprawiają ci przykrość, spójrz na siebie i zastanów się nad twoimi własnymi. Zajmując się nimi, zapomnisz o złości i nauczysz się żyć mądrze”.
• „Życie jest krótkie. Korzystaj z teraźniejszości w sposób rozumny i słuszny. Bądź rozsądny w odpoczynku”.
• „Zajrzyj w siebie! W twoim wnętrzu jest źródło, które nigdy nie wyschnie, jeśli potrafisz je odszukać”.
• „Zastanów się, o ile częściej cierpisz z powodu swego gniewu i żalu, niż z powodu rzeczy, które wprawiają cię w gniew i wzbudzają żal”.
• „Jeśli życzliwość jest szczera i nieobłudna, to jest niezwyciężona”.

Pexels

Mądrości starożytnych filozofów

Zachodnia tradycja filozoficzna jest ciekawa i ma bardzo długą historię. Warto od czasu do czasu sięgnąć do jej źródeł. Nie sposób wymienić oraz spisać wszystkie mądrości wielkich myślicieli antyku, ale nie zaszkodzi znać choć niektóre słynne słowa. W tym cytaty największych filozofów starożytności!

Złote myśli antyku są niezwykle wartościowe. Cytaty te odzwierciedlają głębię umysłów starożytnych filozofów. Pozostają od wieków źródłem inspiracji, nauki i mądrości. Ich przesłanie jest uniwersalne. Wśród tych cytatów znaleźć można wciąż aktualne prawdy oraz cenne wartości. To słowa ponadczasowe… Znacie inne cytaty filozoficzne starożytnych myślicieli? Podzielcie się nimi w komentarzach.

autor: Urocznica, źródła: encyklopedia.pwn.pl, quotepark.pl, wikiquote.org, zdjęcia: Pexels, Wikipedia

Ariadne, Owidiusz i Małgorzata Walewska, czyli niezwykły projekt