Edgar Allan Poe – 3 ciekawostki o mistrzu grozy

Edgar Allan Poe to amerykański prozaik, poeta, nowelista, krytyk literacki i redaktor. Mistrz klasycznej grozy. Żył w XIX wieku. W jego twórczości królują wątki fantastyczne, kryminalne i motywy horroru. Stworzył pierwszą w literaturze postać detektywa! Twórczość Poego inspiruje, jest wciąż wznawiana i ekranizowana. Niedawno została przypomniana dzięki serialowi „Wednesday” od Netflixa. To idealny moment by poznać Poego bliżej lub odświeżyć sobie kilka informacji na jego temat.

„Ci, co śnią za dnia, wiedzą o wielu rzeczach niedostępnych dla tych, co śnią tylko nocą”: napisał w jednym ze swoich opowiadań. Faktycznie – miał ogromną wyobraźnię i niezwykły umysł. Edgar Allan Poe to autor, którego trzeba znać.

Rękopis opowiadania „Morderstwo na Rue Morgue”, Wikipedia

Ciekawostki o Edgarze Allanie Poem

Poe to jedna z ciekawszych postaci z historii literatury. Romantyk. Kociarz. Skandalista. Pasjonat kryptografii. Prekursor horroru. H.P. Lovecraft mówił o nim: „Bóg fikcji literackiej”. Edgar Allan Poe to autor oryginalny, nowatorski i zagadkowy. Znany nie tylko z niebanalnej twórczości. Na uwagę zasługuje też jego skomplikowana biografia. Poniżej garść ciekawostek na temat pisarza.

Człowiek nie ustępowałby aniołom i nie podlegałby wcale śmierci, gdyby nie słabość wątłej jego woli.

Poe to przedstawiciel czarnego romantyzmu

Twórczość Poego wpisuje się w estetykę czarnego romantyzmu. Dzieła pisarza cechuje fantazja, melancholia, przenikliwość i atmosfera grozy. Poruszał on w swoich tekstach takie tematy jak śmierć, wizja, sen, trans, zagadka, choroba czy ezoteryka. Często pojawiał się u niego motywy szaleństwa, zła i sobowtóra. Był mistrzem budowania nastroju. Jego twórczość charakteryzuje psychologizm postaci, makabra, surrealizm i dekadentyzm.

Najbardziej znane prace pisarza zalicza się do literatury gotyckiej. Wiele jego utworów oscyluje wokół zagadnień związanych ze śmiercią. W poezji był prekursorem symbolizmu. Łączył tematykę metafizyczną i racjonalizm. W prozie był prekursorem noweli detektywistycznej i powieści grozy.

Mrok zawarty w utworach pisarza pobudza wyobraźnię. Tym bardziej, że to groza z wnętrza ludzkiego umysłu i duszy. Poe doskonale portretował zawiłości oraz sprzeczności psychiki człowieka. Mimo to, nie tworzył jedynie mrocznych opowieści. Poza utworami charakterystycznymi dla czarnego romantyzmu, pisał też satyry, humorystyczne opowieści i żarty literackie! Lubił ironię. Poe był również jednym z prekursorów science fiction.

Wszystko, co osiągnął ludzki, tenże sam rozum musi rozwiązać.

Ten pisarz jest fenomenem literackim

Poe był inteligentny, zdolny oraz przenikliwy. Pisał treści trafiające do gustu ówczesnych odbiorców. Zamierzeniem twórcy było dotarcie do szerokiego grona czytelników. Uważał, że utwory literackie powinny być czytane i dostarczać silnych wrażeń. Jednocześnie dbał o piękno języka oraz wysoki styl tekstów.

Lubił krótkie formy literackie. Najbardziej znane utwory autora to opowiadanie „Zagłada domu Usherów”, poemat „Kruk” i powieść „Przygody Artura Gordona Pyma”. Był pierwszym dobrze znanym Amerykaninem, który próbował żyć tylko z samego pisania! Współ­pra­co­wał z wie­lo­ma cza­so­pi­sma­mi.

Nie tylko sam tworzył, ale był też znawcą literatury. Liczono się z jego głosem. Czytano opinie Poego. Przyczynił się on do rozwoju amerykańskiej krytyki literackiej. Autor za życia nie osiągnął jednak spektakularnego sukcesu. Chwała przyszła po śmierci. Mimo to, był wierny sobie. Robił to, co kochał – pisał.

W wielu jego utworach znaleźć można wątki autobiograficzne. To wpłynęło na jego legendę. Poe miał burzliwy życiorys. Sieroctwo, hazard, długi i problemy finansowe, trudności w wojsku, konflikty rodzinne, nieszczęśliwa miłość, samotność, problemy zawodowe, nałogi, skandale, zagubienie… Jego śmierć do dziś jest zagadką. Odszedł w tajemniczych okolicznościach.

W popkulturze przedstawiany jest więc jako „udręczony artysta” i „szalony geniusz”.  Nie miał łatwego charakteru, ale nie miał też łatwego życia. Wciąż jednak inspiruje! To pisarz, który nie został w pełni odkryty.

Poznając bez końca, bez końca doznajemy błogosławieństwa; wiedzieć wszystko byłoby przekleństwem.

Twórca to niewyczerpane źródło inspiracji

Od lat twórczością Poego interesują się liczny pisarze. Inspirował Baudelaire’a, Huysmansa, Dostojewskiego, Meyrinka, de Quinceya, Bierce’a, jak też Lovecrafta, Creagh czy Kinga. Z utworów Poego czerpali również Doyle, Christie i Wells. Interesowało się nim wielu twórców, również polskich, np. Stefan Grabiński, Bolesław Leśmian i Tadeusz Miciński.

Cenią go też kompozytorzy. Na kanwie literatury Poego utwory muzyczne stworzyli np. Holbrook czy Morawski. Inspirował się nim również m.in. zespół Iron Maiden. Po jeden z tekstów Poego sięgnęła nawet polska wokalistka ze sceny pop – Sanah.

Po pisarza sięgają często filmowcy. Twórczość autora miała wpływ na Alfreda Hitchcocka. Postać literata pojawia się również w thrillerze „Kruk. Zagadka zbrodni”, poza tym m.in. w „Rodzinie Simpsonów” czy „South Park”. Wyraźne echa Poego można dostrzec w wielu filmach genialnego ekscentryka Tima Burtona!

Pisarz inspiruje grafików i malarzy. Uwielbia go popkultura! Poe stał się nawet bohaterem dowcipów rysunkowych „New York Timesa”. Ostatnio mówi się o nim coraz więcej. Media przypominają cytaty twórcy, chętnie wypowiadają się o pisarzu znani krytycy literaccy, w radiach pojawiają się audycje o nim.

Teraz po Poego sięga Netflix! Związany z pisarzem serial „Wednesday” bije rekordy popularności. To obecnie jeden z najpopularniejszych tytułów w serwisie. Opowiada o bystrej i sarkastycznej nastolatce, która prowadzi mroczne śledztwo w swojej szkole. Obraz to połączenie fantasy i czarnej komedii. Serial został zainspirowany komiksową oraz filmową „Rodziną Addamsów”, a jednym z jego twórców jest wspomniany Tim Burton.

Można w tym obrazie znaleźć liczne odniesienia do Edgara Allana Poego! W tym zarówno nawiązania do osoby pisarza, jego twórczości oraz motywów znanych z utworów autora. To prawdziwa gratka dla miłośników Poego. A to nie wszystko…

W następnym roku na Netflixie mają pojawić się podobno dwie produkcje, nawiązujące do twórczości Poego! To idealny moment by przypomnieć sobie (lub poznać) biografię i twórczość pisarza. Zaraz będzie o nim głośno!

grób pisarza, Wikipedia

PS Znacie twórczość pisarza? Lubicie jego utwory? Kiedy byłam nastolatką, to zaczytywałam się w tekstach Poego. Mam w biblioteczce zbiór jego opowiadań.

autor: Urocznica, źródła: wikipedia.org, lubimyczytac.pl, czytaj.pl, histmag.org, encyklopedia.pwn.pl, niezalezna.pl, dwutygodnik.com, zdjęcia i grafiki: Wikipedia

Klasyczne książki z dreszczykiem: subiektywny przegląd