Nazywany księciem poetów polskich, jeden z głównych przedstawicieli polskiego Oświecenia. Prozaik, publicysta i encyklopedysta. Znakomity poeta. Ignacy Krasicki urodził się 3 lutego 1735 roku, a zmarł 14 marca 1801 roku. Do jego najbardziej znanych dzieł należą „Bajki”, „Satyry”, „Hymn do miłości ojczyzny”, a także pierwsza polska powieść nowożytna „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”. Dziś należy do grona nieco zapomnianych twórców i kojarzy się głównie ze szkolnymi lekturami, a szkoda, bo był niezwykle ciekawą postacią.

Duchowny katolicki, biskup, teolog oraz… miłośnik życia, wystawnych balów i uczt. Poza tym, wybitny pisarz oraz intelektualista. Współtwórca jednego z pierwszych polskojęzycznych czasopism, słynnego „Monitora”. To on jest autorem pięknych słów: „Książka – nierozdzielny towarzysz, przyjaciel bez interesu, domownik bez naprzykrzania”. Co tak naprawdę o nim wiemy?

Ignacy Krasicki: ciekawostki

Posługiwał się pseudonimem literackim X.B.W. (Xsiążę Biskup Warmiński). Lubił klasykę, chętnie sięgał po gatunki literackie o antycznym rodowodzie. Co ciekawe, zadebiutował w wieku 40 lat. W tekstach często objawiał się jako mądry obserwator świata, patrzący z gorzkim uśmiechem na panującą w nim głupotę, kłamstwo i przemoc. Ważniejsze dzieła pisarza zyskały sławę europejską, zostały przetłumaczone na wiele języków, m.in. łacinę, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski, czeski, chorwacki, słoweński oraz węgierski.

Mistrz komplementu

Od najmłodszych lat miał dar przekonywania i zjednywania sobie ludzi. Cieszył się sympatią oraz szacunkiem otoczenia. Bywał często zapraszany do salonów magnackich i królewskich. Był mistrzem komplementu. Podobno pochwały wygłaszał z dużą łatwością i wdziękiem. Kunszt tej sztuki można zobaczyć w jego utworach. Co ciekawe, naukę prawienia komplementów okupił latami ciężkiej pracy.

„Umiej być przyjacielem, znajdziesz przyjaciela”. „Lis i osieł”

Przyjaciel króla

Przyjaźnił się ze Stanisławem Augustem Poniatowskim, jeszcze kiedy ten nie był królem. Kiedy został władcą, Krasicki został jego bliskim współpracownikiem. Często uczestniczył w organizowanych przez króla obiadach czwartkowych, czyli cotygodniowych zebraniach literacko-naukowych. Przez pewien czas był nawet kapelanem królewskim Poniatowskiego. Z czasem został przez niego obdarzony m.in. Orderem Orła Białego. Pełnił swoje zadania z pasją, za co zyskał godność biskupa warmińskiego i tytuł książęcy.

„Według mnie, ten najlepszy, co się najmniej chwali”. „Lew i zwierzęta”

Twórca z misją

Świetnie posługiwał się dowcipem, satyrą i ironią, ale jego utwory często mają charakter dydaktyczny. Uczył, napominał przez śmiech.  Poza tym, prócz „Monitora”, był też wydawcą pisma „Co tydzień”. Literatura była zaś  dla niego rodzajem wypowiedzi, która powinna zachowywać równowagę między dostarczaniem uczuć, przyjemności estetycznej, a pouczaniem. Krasicki był spostrzegawczym człowiekiem i doskonałym obserwatorem rzeczywistości. W swoich utworach z umiejętnością ukazywał ludzkie słabości oraz wady.

„I śmiech niekiedy może być nauką,/ kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa,/ I żart dowcipną przyprawiony sztuką/ Zbawienny, kiedy szczypie, a nie kąsa”. „Monachomachia”

Miłośnik sztuki

Kochał sztukę. Był miłośnikiem piękna. Miał szerokie horyzonty oraz wiele zainteresowań. Kolekcjonował płótna, rysunki, miniatury, medaliony i posągi. Zostawił po sobie ogromny zbiór przedmiotów, a także cenną biblioteczkę. Uwielbiał również sztukę ogrodniczą. Zakładał szklarnie i tworzył zielone zakątki obsadzone rzadkimi roślinami.

„A cóż to jest za bajka? wszystko to być może;/ Prawda; jednakże ja to między bajki włożę”. „Wstęp do bajek”

Mecenas kultury

Ignacy Krasicki lubił przebywać wśród ludzi nauki oraz sztuki. Gromadził wokół siebie uczonych, artystów i malarzy. Sytuował się w centrum życia literackiego oraz kulturalnego swoich czasów. Dzięki jego staraniom zamek w Lidzbarku stał się ośrodkiem nauki, kultury i sztuki. Poza tym, Krasicki zorganizował tam teatr i wieczory literackie. Zbudował oranżerię, a jego ogrody były znane w całej Polsce.

„Świat jest wielkie teatrum, a ludzie aktory;/ W jednych dzielność popłaca, a w drugich pozory”. „Do Pawła”

Więcej tekstów o pisarzach i literaturze? Zapraszam także do Biblioteczki.

autor: Urocznica; źródła: polskieradio.pl; poezja.org; culture.pl; encyklopedia.pwn.pl; leksykonkultury.ceik.eu; sofijon.pl; lazienki-krolewskie.pl; zdjęcia: Wikipedia, Pixabay