Kristina Sabaliauskaitė na początku maja otrzymała Nagrodę Obojga Narodów. Pisarka i historyczka sztuki została doceniona za znaczący wkład w zacieśnienie współpracy między Litwą oraz Polską, a także podjęcie dwustronnych projektów współpracy kulturalnej, społecznej, naukowej i politycznej. To świetna wiadomość dla wszystkich miłośników jej twórczości. Autorka jest literatką oryginalną i nietuzinkową, o której zdecydowanie warto głośno mówić oraz pisać.

Kristina Sabaliauskaitė to litewska pisarka, ale ma polskie korzenie. Historycy i krytycy literaccy wysoko cenią jej twórczość,  a na Litwie jest jedną z najpoczytniejszych autorek. Jej bestsellerowe powieści, szczególnie tetralogia „Silva Rerum” doczekały się wielu nagród i tłumaczeń. Książki o losach rodziny Narwojszów błyskawicznie stały się bestsellerami na Litwie, a w Polsce także szybko zdobyły grono wielbicieli.

polskie wydania 3 z 4 powieści “Silva Rerum”, mat. prasowe wydawnictwa

Nagroda Obojga Narodów, którą niedawno otrzymała pisarka, przyznawana jest od 1999 roku. Dostają ją osoby ze znaczącym wkładem na rzecz współpracy Polski i Litwy – autorzy dzieł sztuki i literatury, wydawcy, naukowcy, ludzie kultury. W gronie laureatów znaleźli się m.in. Czesław Miłosz, Mieczysław Jackiewicz, Alfredas Bumblauskas. Teraz dołączyła do nich właśnie Kristina Sabaliauskaitė. Nagroda została przyznana 3 maja po zakończeniu uroczystego zgromadzenia posłów i senatorów Rzeczpospolitej Polskiej oraz posłów Republiki Litewskiej z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.

– Dla mnie, która całe dotychczasowe życie poświęciłam badaniom i rozpowszechnianiu dziedzictwa Rzeczpospolitej Obojga Narodów, dzisiejsza nagroda jest bardzo ważna. Od czasów mojego dzieciństwa to dziedzictwo przemawiało do mnie najgłośniej –  intuicyjnie, poprzez estetykę. Barok wileński, renesans krakowski, to wszystko pobudzało moją wyobraźnię – powiedziała Sabaliauskaitė, podczas ceremonii wręczenia nagród, łącząc się z Wielkiej Brytanii online, gdzie obecnie mieszka.

Autorka swoimi powieściami chciała podzielić się z rodakami wiedzą historyczną, ale robiąc to w atrakcyjny sposób, dlatego też stworzyła książki z wciągającą fabułą i ciekawymi bohaterami. Zamiarem pisarki było napisanie pozycji, które miałby przemawiać do historyków oraz młodych ludzi, oczekujących porywających opowieści. Teraz można zauważyć, że tak właśnie się stało.

Sabaliauskaitė zadebiutowała w roku 2008 powieścią „Silva Rerum”, która okazała się wielkim wydarzeniem. Powieść historyczna, opisująca życie rodziny szlacheckiej  w czasie potopu szwedzkiego stała się bestsellerem i została ogłoszona „wydarzeniem literackim” na Litwie. Pisarka otrzymała za nią liczne nagrody. Później autorka napisała 3 kolejne części. Wszystkie zdobyły uznanie czytelników, krytyków oraz historyków zarówno na Litwie, jak też w Polsce. Tetralogia zaczyna się zaś w 1659 roku, sto lat po zawarciu unii lubelskiej, na mocy której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów.

–  Dla mnie jest to bardzo dużym komplementem, bo sądzę, że literatura, sztuka powinny łączyć ludzi, narody i kultury. A nasze kultury, wieloetniczne kultury Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego, były wyraźnie regionalne i spójne. Ta unia przyniosła nam kiedyś wielką potęgę w Europie, a jednak z obu stron zachowaliśmy swoją tożsamość, nie uzurpując, niczego nie narzucając, ale stanowiąc wczesny prototyp ideałów Unii Europejskiej. Ta była symbioza stanowi dla mnie największe świadectwo ducha wolności Rzeczpospolitej Obojga Narodów – mówiła dziękując za nagrodę wirtualnie.

„Im dalej w przeszłość, tym bardziej historia staje się własnością ponadnarodową. Kristina Sabaliauskaitė należy do najmocniejszych i najbardziej wyrazistych głosów powieści historycznej w Europie” – te słowa przy okazji wydania w Polsce pierwszej części „Silva Rerum” napisała o autorce Olga Tokarczuk. Tworząc sagę rodziny Narwojszów litewska pisarka połączyła naukę ze sztuką, badania historyczne i literaturę, jednocześnie pisząc wciągające powieści, która czyta się z ogromnym zainteresowaniem. W Polsce w tym roku Wydawnictwo Literackie wydało 3 część „Silva Rerum”.

Miłośnicy twórczości autorki (w tym ja) wciąż czekają na ostatnią, 4 część tetralogii. Książka „Silva Rerum IV” na Litwie ukazała się w 2016 roku, opisuje okres oświecenia i rozbiorów Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

portret autorki, Rokas Darulis, Wikipedia

PS Lubicie twórczość autorki? Czytacie lub macie zamiar?

Recenzja: „Silva Rerum III” Kristina Sabaliauskaitė

autor: Urocznica, żródła: gazetakrakowska.pl, wnp.pl, rynek-ksiazki.pl, wydawnictwoliterackie.pl, zdjęcia: Wikipedia, mat. prasowe