„Parasol noś i przy pogodzie”: mówi dawny aforyzm chiński. To mądra złota myśl. Parasol niejedno ma imię. To przedmiot chroniący przed deszczem, śniegiem, jak również słońcem. Bywał atrybutem władców, służył do obrony, należał do najmodniejszych dodatków kobiecych. Przez lata miewał różne zastosowanie i funkcje… Dziś kojarzy się nam głównie z jesienną słotą. To wszystko sprawia, że warto przyjrzeć mu się bliżej!
Zachęcam do lektury kolejnego tekstu z działu „Czary-mary”. Tym razem w roli głównej: parasol. Damski, męski, ogrodowy, plażowy, kawiarniany. A może w wersji parasolki do drinków? Znamy różne jego odsłony. Czy jest to przedmiot niezwykły? Jak najbardziej!
Spis treści:
Parasol w historii – do ochrony, obrony, reklamy i na kryzys klimatyczny
Pierwsze ślady tych przedmiotów pochodzą z czasów przed naszą erą. Podobno były atrybutami władców. Dobrze znano je w starożytności. Przedmioty te popularne były w Egipcie i Chinach. W Azji uczestniczyły w różnych obrzędach oraz tradycyjnych tańcach. W Europie spopularyzowali je Grecy. W XVII wieku były towarami luksusowymi. W XVIII wieku we Francji stworzono pierwszy składany parasol. Po II wojnie światowej ogromną popularnością cieszyły się parasole kolorowe i w różne desenie. Były sposobem na szarą rzeczywistość.
Co ciekawe, w XIX wieku ukrywano w rączkach męskich parasoli… sztylety, szable, a nawet pistolety. Wymyślono nawet sztukę obrony parasolem! Ten styl walki był podobno popularny w Wielkiej Brytanii. Znał go nawet książkowy Sherlock Holmes. Przygotowano też specjalny poradnik samoobrony z parasolem dla pań. W XX wieku oryginalny przedmiot bojowy kojarzył się z fikcyjnym Jamesem Bondem. W rzeczywistości znany jest co najmniej jeden okaz nietypowy… Podobno oryginalny parasol obronny otrzymał kiedyś były prezydent Francji Nicolas Sarkozy.
Poza tym: bardzo popularne są obecnie parasole reklamowe. Okazuje się, że ten przedmiot jest nie tylko użyteczny, może być też ozdobą, ale nawet produktem promocyjnym, budującym świadomość marki.
Niedawno świat obiegła zaś wieść o oryginalnych parasolach z Japonii… Władze jednego z tamtejszych miast postanowiły rozdać dzieciom specjalnie dla nich zaprojektowane przedmioty. Lekkie i nowoczesne produkty mają chronić drogich najmłodszych przed zmienną pogodą w tamtejszym regionie! To azjatycka odpowiedź na zmiany klimatyczne. A to ciekawostka, prawda?!
Niezbędny dodatek – dla prawdziwej damy
Kiedyś ten przedmiot pełnił naprawdę wielką rolę. W XIX wieku parasol był prawdziwym dziełem sztuki i niezwykle modnym dodatkiem! Wtedy żadna dama z wyższych sfer nie wyszłaby na spacer bez tego przedmiotu. Musiała mieć parasolkę chroniącą przed słońcem oraz deszczem. Była ona ważnym elementem stylizacji. Przedmiot musiał być dopasowany do koloru i charakteru ubioru kobiety.
Panie lubiły parasolki m.in. z kokardami, koronką, perełkami czy piórami. Lubiły wyróżniać się ich bogatymi zdobieniami. Niekiedy rączki tych dodatków zdobiono też wyrobami biżuteryjnymi, dopasowanymi do innych ozdób damy. Najnowszych trendów szukano w prasie oraz listach z zagranicy.
„Oprócz parasolików en tous cas i parasolików z laską do podpierania, najmodniejsze do strojnej toalety, są małe składane parasoliki, przyozdobione haftem lub koronką, z misternie odrobioną rączką drewnianą, albo ze słoniowej kości”: pisał „Tygodnik mód i powieści” w 1874 roku.
Parapluj a słońcochron – etymologia słowa
Dobrze też znać pochodzenie wyrazu. Włoskie słowo „ombrello” i angielskie „umbrella” pochodzą od łacińskiego „umbra”, czyli cień. Polskie słowo „parasol” pochodzi prawdopodobnie z języka francuskiego. Oznacza „coś na słońce”. Albo od włoskich słów „para sole”, znaczących „przeciw” i „słońce”. Dlatego niektórzy mówią, że parasol to „słońcochron”. W tym miejscu warto dodać, że słowo „parasol” w dawnych wiekach służyło tylko jako nazwa przedmiotu chroniącego przed wielką gwiazdą!
Osłona od deszczu miała inną nazwę. Był to parapluj. Słowo to pochodziło z języka francuskiego – parapluie [wym. paraplui], bo w języku francuskim pluie to „deszcz”. Wyraz można było znaleźć w polskich słownikach z początku XX wieku. Nazwa ta jednak nie przyjęła się. Mamy jeden parasol – od słońca i deszczu. Jednak Francuzi do dziś stosują rozróżnienie: parasol jako „przyrząd przeciwsłoneczny” i parapluie jako „przyrząd przeciwdeszczowy”.
W historii polskiej wyraz parasol zapisał się w szczególny sposób. Nazwano tak batalion Armii Krajowej, który składał się z harcerzy Szarych Szeregów. „Parasol” był oddziałem do zadań specjalnych i wsławił się podczas walk w powstaniu warszawskim.
Symbolika parasolki – znaczenie i inspiracje
Przedmiot odgrywa ciekawą rolę w kulturze i sztuce. Parasol kojarzy się z ochroną. W niektórych kulturach to symbol pomyślności. W senniku to zazwyczaj dobry znak. Przynosi dobre wieści. Chroni przed złymi siłami. Może zwiastować miłość. W wielu kulturach, również w polskiej, istnieje przesąd mówiący, że parasola nie można otwierać w domu. Takie postępowanie ma przynosić pecha. Podobnie myślą np. Brytyjczycy i Włosi.
Znamy związek frazeologiczny: parasol ochronny. Maria Konopnicka napisała natomiasr wiersz pod tytułem „Parasol”. To ciekawy przykład poezji dla dzieci. Przedmiot budzi też skojarzenia z XIX-wiecznym obrazem Claude Moneta „Kobieta z parasolem”, na którym widać żonę i syna artysty podczas spaceru. Poza tym, parasol kojarzy nam się z filmem muzycznym „Deszczowa piosenka” (1952).
Warto dodać, że w Polsce w latach 60. ubiegłego wieku popularna była piosenka „Parasolki”, którą śpiewała Maria Koterbska. Refren brzmiał: „Parasolki, parasolki dla dorosłych i dla dzieci!/ Parasolki, parasolki – kropla przez nie nie przeleci!/ Parasolki, parasolki. parasolki bardzo tanie!/ Parasolki, parasolki proszę brać panowie, panie!”. Autorem tekstu piosenki jest Janusz Słowikowski.
Jak widać, parasol kryje w sobie wiele sekretów. Podobno w drugiej połowie tygodnia ma być deszczowo, więc ten przedmiot na pewno się przyda.
autor: Urocznica, źródła: czasemancypatek.pl, tvn24.pl, wikipedia.org, wrozka.com.pl, tekstowo.pl, solidarnosc.dga.pl, wszystkiesymbole.pl, parasoledlaciebie.pl, polszczyzna.pl, zdjęcia: Pexels
Magia przedmiotów: ziołowa poduszka
No proszę, ile ciekawych wiadomości na temat takiego – wydawałoby się, że zwykłego – parasola… Bardzo ciekawe informacje 🙂
Magia przedmiotów… 😉
No cóż, wielu ciekawych rzeczy się znów dowiedziałem. Mam jeden czarny, ulubiony ;-). Pozdrawiam, miałem nieco zabiegany dzień 😉 . Twojego posta znów blogger wyświetlił z opóźnieniem 😉 .
Czarny parasol to klasyka. 😉
Parasol może być prawdziwym dziełem sztuki. Świetny artykuł.
Z pewnością może być przedmiotem ciekawym. 😉
Ten parasol to niby taki zwykły przedmiot… 😉
Właśnie. 😉
Niedawno kupiłam taki czarny w kolorowe łowickie kwiaty i uwielbiam go. Kosztował niewiele, ale jest solidny. Miałam szczęście…
Świetnie!
Wspaniałe ciekawostki na temat parasoli 🙂
Praktyczny przedmiot, który może dodać niezwykłego uroku w rozmaitych stylizacjach.
Chroni zarówno przed deszczem, jak i słońcem <3
🙂
Właśnie układam puzzle z firmy Piatnik. Jest tam ogromna ilość różnych parasolek. Opublikuję później na blogu, niech każdy wie, że jesienne deszcze nie muszą budzić smutku 🙂
Super. Dokładnie. 🙂