Polskie pieśni patriotyczne – serce i dusza narodu

Zbliża się Narodowe Święto Niepodległości. 11 listopada jednoczy Polaków. Zewsząd rozbrzmiewają wtedy polskie pieśni patriotyczne. Warto przyjrzeć się im bliżej. Polskie pieśni patriotyczne są nieodłącznym elementem naszej historii i kultury, przekazującym wartości oraz umacniającym poczucie tożsamości narodowej. Nasz „biało-czerwony repertuar” jest piękny, bardzo różnorodny oraz symboliczny. Te piosenki powinien znać każdy Polak.

Polskie pieśni patriotyczne to utwory o ojczyźnie. Powstawały często w sposób spontaniczny. Towarzyszyły naszym przodkom w czasach chwały i ucisku. Niektóre z nich powstawały wśród powstańców, żołnierzy czy osób przebywających na emigracji.

Pexels

Hymny i pieśni patriotyczne

Pieśni patriotyczne są lustrem dziejów Polski. Opowiadają o kształtowaniu się tożsamości, dumy narodowej. Mamy hymny, piosenki i pieśni patriotyczne. Utwory różnią się między sobą, mają też nieco inne znaczenie. Słynne polskie hymny to „Bogurodzica”, „Gaude Mater Polonia”, „Mazurek Dąbrowskiego” i „Rota”. Istnieje też wiele pieśni patriotycznych. Wśród nich są takie utwory jak „Boże, coś Polskę”, „Czerwone maki na Monte Cassino”, „Warszawianka”, „Hej chłopcy, bagnet na broń”.

Polskie pieśni patriotyczne towarzyszyły ważnym wydarzeniom naszej historii, krzewiły ducha polskości, wskrzeszały pamięć o bohaterach, przypominały o zwycięskich bitwach, były modlitwą. W dużym stopniu przyczyniły się do tego, że Polska nigdy nie została wymazana, nawet gdy zaborcy sprawili, że znikła z mapy Europy.

Najpiękniejsze pieśni patriotyczne

„Mazurek Dąbrowskiego”, „Bogurodzica”, „Rota”, „Rozkwitały pąki białych róż”, „Przybyli ułani”, „Szara piechota”… Nie sposób wymienić wszystkich utworów, ale niektóre z pewnością warto znać bliżej. Pieśni patriotyczne budują tożsamość narodową, utrwalają pamięć historyczną, wyrażają uczucia i emocje związane z ojczyzną, motywują oraz inspirują.

W tych utworach pojawiają się symbole narodowe, a także takie wartości jak wolność, miłość do kraju, duma narodowa. Polskie pieśni patriotyczne przez wieki towarzyszyły Polakom w chwilach radości i smutku, pokoju i wojny.

Pexels

Polskie pieśni na 11 listopada

Jedną z najstarszych polskich pieśni jest „Bogurodzica”. Powstała w średniowieczu. Prawdopodobnie około XIII wieku. Była śpiewana przez rycerstwo po każdej zwycięskiej bitwie. To najstarszy zachowany wraz z melodią polski tekst poetycki. Nazywana była „pieśnią ojców”. Pełniła funkcję pieśni rycerskiej i hymnu państwowego. To pieśń, która rozbrzmiewała pod Grunwaldem. Autor jest nieznany, ale musiał to być człowiek utalentowany oraz wykształcony. O jego umiejętnościach świadczy kunszt pieśni. „Bogurodzica” uznawana jest za jeden z najstarszych, najcenniejszych zabytków języka polskiego.

W średniowieczu powstała też pieśń „Gaude Mater Polonia” (Raduj się, matko Polsko). Utwór był śpiewany przez rycerstwo po zwycięskich bitwach i często towarzyszył uroczystościom narodowym.

W XVIII wieku popularna była pieśń „Hymn do miłości Ojczyzny” do słów Ignacego Krasickiego.

W 1797 roku Józef Wybicki napisał „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” do melodii mazurka ludowego, znaną nam wszystkim jako „Mazurek Dąbrowskiego”. Utwór szybko zdobył olbrzymią popularność. „Mazurek Dąbrowskiego” był śpiewany podczas ważnych dla Polski wydarzeń, jak powstania oraz wojny. W 1927 roku pieśń stała się hymnem Polski. Uważa się, że „Mazurek Dąbrowskiego” wpłynął na powstanie hymnów oraz pieśni patriotycznych innych państw oraz narodów, takich jak Chorwacja i Ukraina.

W 1816 roku powstał utwór „Boże, coś Polskę”, który został napisany przez Alojzego Felińskiego oraz Antoniego Goreckiego. W 1831 roku, podczas powstania listopadowego, powstała „Warszawianka”.

Podczas powstania wielkopolskiego i powstań śląskich bardzo popularną pieśnią była „Rota” Marii Konopnickiej do melodii Feliksa Nowowiejskiego, powstała w 1908 roku. Początkowo była wierszem. Później została pieśnią hymniczną. Pieśń szybko stała się bardzo popularna.

Kolejna pieśń, którą warto wspomnieć to „Przybyli ułani”, napisana w 1914 roku przez Feliksa Gwiżdża. W 1914 roku powstał też utwór „Pierwsza kadrowa”. Autorem jej słów był legionista Tadeusz Ostrowski, pseud. „Oster”. Melodia nawiązuje do pieśni ludowej. W tamtym czasie powstał też pieśń wojskowa „Wojenko, wojenko”.

W czasie I wojny światowej powstały „My, Pierwsza Brygada” i „Szara piechota”. „My, Pierwsza Brygada” to był ulubiony utwór marszałka Piłsudskiego. Pieśń szybko zdobyła uznanie. Uznawana jest za jedną z najpiękniejszych pieśni legionowych.

Poruszający jest utwór „O mój rozmarynie”. To pieśń wojskowa z 1915/1916 roku. Tytułowy rozmaryn jest symbolem miłości i wierności.  Inny piękny utwór to pieśń „Rozkwitały pąki białych róż”. Powstała w 1918 roku. To pieśń wojskowa i patriotyczna.

Dwudziestolecie międzywojenne przyniosło pieśń „Wszystko, co nasze”. Stworzono też „Hymn do Bałtyku” i „Morze, nasze morze”.

Podczas II wojny światowej śpiewano m.in. „Marsz Polonii” i „Czerwone maki na Monte Cassino”. W okresie Polski Ludowej powstały np. „Żeby Polska była Polską”,  „Mury”, „Biały Krzyż”. W XXI wieku ciekawym projektem muzycznym stały np. „Panny wyklęte”, z których pochodzi m.in. piosenka „Modlitwa Dziewczyńska”.

Pexels

 Wzruszające piosenki patriotyczne

Polskie pieśni patriotyczne wciąż są żywe. Śpiewa się je podczas uroczystości państwowych, koncertów, a także czasem w rodzinnych domach. Bywają wykorzystywane w kulturze popularnej. Znajdziemy je w filmach, serialach, piosenkach oraz innych formach sztuki. To nie tylko muzyka, to też część naszej tożsamości. Przypominają nam o historii, o wartościach, które są dla nas ważne i inspirują do budowania lepszej przyszłości dla naszej ojczyzny.

Czy śpiewasz polskie pieśni patriotyczne? Jakie wspomnienia kojarzą Ci się z naszymi pieśniami? Która polska pieśń patriotyczna jest dla Ciebie najbardziej poruszająca i dlaczego?

Cytaty na 11 listopada: złote myśli, refleksje, poezja i proza