Świąteczne symbole: gwiazda na choince

Gwiazda jest nieodłącznym atrybutem świąt Bożego Narodzenia. To kuliste ciało niebieskie, symbol, metafora, znak, dekoracja… Święta przypadają na okres przesilenia zimowego, długich nocy, a więc i rozgwieżdżonego nieba. Świetliste punkty na ciemnym sklepieniu są dla nas bardzo ważne w tym okresie. Pierwsza gwiazdka zwiastuje odpowiedni moment by zasiąść do wigilijnej wieczerzy. Inna zdobi naszą choinkę, kolejna znajduje się nad szopką czy w oknie. Boże Narodzenie jest nazywane – oczywiście – także Gwiazdką.

Świetliste obiekty niebieskie fascynują ludzkość od wieków. Nie wyobrażamy sobie bez nich Świąt. Gwiazda towarzyszy nam przez cały okres bożonarodzeniowy. To dobry moment, by przyjrzeć się jej bliżej! Zapraszam na kolejną garść ciekawostek.

Pexels

Gwiazda w ludzkiej wyobraźni

Rozgwieżdżone niebo inspiruje od setek lat naukowców, poetów, pisarzy, filozofów oraz muzyków. Pobudza wyobraźnię wielkich i maluczkich. Gwiazdy mają znaczenie symboliczne, ideologiczne oraz metaforyczne. Świetliste punkty na niebie są dla nas wszystkich czymś niezwykłym, niepojętym, tajemniczym.

Od czasów prehistorycznych gwiazdy fascynowały ludzi. Odgrywały dużą rolę w rozwoju cywilizacji na całym świecie. Stanowiły istotny element wierzeń religijnych. Pojawiają się w wielu mitologiach i legendach. Pełnią ważną rolę w religiach.

W starożytnym świecie gwiazdy były często postrzegane jako bogowie. Ich widzialny znak. Zawsze traktowano je jako coś wyjątkowego. W czasach pogańskich witano je nawet pokłonem i modlitwą. Dawniej gwiazda oznaczała też zapowiedź ważnych wydarzeń oraz narodzin wielkich ludzi.

Świetliste punkty zawsze pełniły różne funkcje. Spadającą gwiazdę traktowano jak komunikat, że kolejna dusza opuściła ziemski padół. Wierzono, że jeśli zmarły wiódł dobre życie, zanosi do nieba wypowiedziane prośby. Stąd też zwyczaj wypowiadania życzeń na widok spadających gwiazd.

Zgodnie z ludowymi wierzeniami, narodzinom towarzyszyło pojawienie się na niebie nowej gwiazdki. A im komu pisane były większe czyny, tym jaśniejszym blaskiem miała ona świecić.

Gwiazdy mają ogromne znaczenie w folklorze, astrologii, kulturze masowej. Pojawiają się również w wielu klasycznych dziełach literackich, m.in. u Dantego, Szekspira, Słowackiego, Mickiewicza, Norwida, Wyspiańskiego, Tetmajera. Motyw gwiazdy znajdziemy też w przysłowiach.

Wieloznaczny symbol

Gwiazda symbolizuje m.in. boską ideę, nadzieję, szczęście, nieśmiertelność, natchnienie, przeznaczenie, mądrość. To znak wiary i łaski. Gwiazda wiązana jest też z symboliką światła. To triumf nad ciemnością. Symbol prawdy i dobra.

Gwiazda postrzegana jest jako klucz do przyszłość. Bywa znakiem szczytnych celów. Przynosi też błogosławieństwo. Uważa się ją za symbol ochronny. Sen o gwiazdach oznacza zaś śmiałe plany i zmianę życia na lepsze. Te ciała niebieskie to zazwyczaj dobre, pozytywne znaki.

Świąteczna Gwiazda Betlejemska

W okresie bożonarodzeniowym patrzymy na ten obiekt niebieski przede wszystkim przez pryzmat Gwiazdy Betlejemskiej. W Biblii jest ona przewodnikiem. Wskazuje drogę innym. Niektóre fragmenty Pisma Świętego sugerują postrzeganie gwiazd także jako symboli duchowych istot stworzonych przez Boga i poddanych mu jako zastępy anielskie. Gwiazdy są więc też… symbolami aniołów.

Co symbolizuje gwiazda na choince? Właśnie Gwiazdę Betlejemską, która zaprowadziła Trzech Króli do Jezusa. Czym naprawdę była? Koncepcji jest wiele. Niektórzy astronomowie mówią, że była to kometa Halleya, wybuch supernowej, jasno świecąca planeta lub tzw. gwiazda zmienna. Pewności nie mamy… Powszechnie uważa się, że gwiazda na choince zapewnia  bezpieczny powrót do domu. Wierzy się także, że im jaśniejsza – tym lepiej. To wróży dostatek. Poza tym, łączy ona niebo i ziemię.

Świąteczna ozdoba w kształcie gwiazdy jest naprawdę wyjątkowa! – Choinka ginie w przestrzeniach astralnych. Jej czubek nie należy już do naszego świata. Szpic i gwiazda są po to, by nasza choinka sięgnęła nieba  – tłumaczyła kiedyś w rozmowie z mediami kulturoznawczymi Katarzyna Smyk. Dzięki gwieździe choinka staje się domową osią świata.

Warto pamiętać, że uważa się, iż gwiazda wskazuje właściwy kierunek życia i udziela pocieszenia w trudnych sytuacjach. Symbole zaś istnieją po to, aby nam o czymś przypominać oraz na coś wskazywać.

Pexels

autor: Urocznica, źródła: partykula.pl, muzeumbombki.com.pl, rmf24.pl, wrozka.com.pl, opoka.org.pl, wikipedia.org, zdjęcia: Pexels

Ciekawostki o polskiej choince: 5 świątecznych faktów