Świąteczny zamek, Bogusław, Anna oraz listy miłosne

 Lubicie zimą zwiedzać dwory, pałace i zamki? Oglądaliście film „A Castle for Christmas”? Zamki to wdzięczne tło dla romantycznych historii. Wiele osób zachwyca się opowieściami fikcyjnymi, tymczasem w Szczecinie przepiękny zimowy romans w dworskim klimacie miał miejsce naprawdę! Dawno, dawno temu… Zapraszam na świąteczny zamek i kolejny post z cyklu „Własne drogi”.

Wszystko zaczęło się zimą. 2 lutego 1491 roku Bogusław X poślubił Annę Jagiellonkę. Było to zgrane, kochające się małżeństwo. Dziś o ich miłości przypomina pomnik przed Zamkiem Książąt Pomorskich w Szczecinie. To nie jedyne świadectwo!

archiwum prywatne, grudzień 2023

Zamek Gryfitów

Szczeciński zamek usytuowany jest na wzgórzu, w sąsiedztwie Odry. To historyczna siedziba rodu Gryfitów, władców księstwa pomorskiego. Ich wybitnym przedstawicielem był Bogusław X Wielki. Polityk, reformator, miłośnik dworskich rozrywek. Człowiek mądry, dojrzały. Utrzymywał silne relacje polsko-pomorskie. Był najsłynniejszym Gryfitą!

Bogusław odszedł 500 lat temu. Był to najwybitniejszy przedstawiciel pomorskiej dynastii książęcej. Bardzo ciekawa postać. „[…] książę Bogusław wielkiego i dumnego był ducha, którego nie tracił w żadnych okolicznościach”: tak opisywał go kronikarz Thomas Kantzow. Warto przyjrzeć się księciu bliżej. Właśnie trwają obchody Roku Bogusława X Wielkiego!

archiwum prywatne

Bogusław, uczeń Jana Długosza

Książę był synem księcia Eryka II i księżnej Zofii. Jego dzieciństwo oraz młodość są owiane legendą. Podobno przebywał na dworze polskiego króla Kazimierza IV Jagiellończyka, a jego nauczycielem był słynny kronikarz Jan Długosz… W wieku 20 lat Bogusław przejął po ojcu władzę i zjednoczył księstwo pomorskie. Czasy jego panowania były okresem rozkwitu oraz rozwoju tych ziem. Wiadomo też, że książę pielęgnował tradycje i ideały rycerskie.

Był człowiekiem renesansu, miał wielkie aspiracje oraz mnóstwo nowoczesnych pomysłów. Wśród jego znajomych był cesarz Maksymilian I i papież Aleksander VI Borgia. O jego życiu krąży sporo anegdot oraz ciekawych opowiastek! Warto przytoczyć choć jedną z nich. Swego czasu książę odbył wielką pielgrzymkę do Ziemi Świętej, podczas podróży walczył z piratami, zwyciężył, stał się europejską sensacją i… inspiracją dla powstania pierwszej sztuki teatralnej na Pomorzu.

Jako jedyny Gryfita, Bogusław cieszy się nadanym mu przydomkiem „wielki”! Całkowicie zasłużenie. Na Dużym Dziedzińcu zamku szczecińskiego można obecnie oglądać poświęconą księciu wystawę plenerową.

archiwum prywatne

Anna, królewna polska

O dokonaniach Bogusława jako władcy można napisać wiele, ale równie ciekawe było jego życie prywatne. Książę doświadczył wielkiej miłości i to w małżeństwie politycznym! Ten wątek przypomina pomnik przed szczecińskim zamkiem. Usytuowany jest przy ulicy Korsarzy, obok zamkowej Wieży Dzwonów.

Pomnik księcia Bogusława X i jego żony królewny Anny Jagiellonki odsłonięto w latach 70. XX wieku. Para stoi obok siebie, zwrócona w stronę miasta. Na cokole znajduje się napis „Bogusław X i Anna Jagiellonka 1491”, przypominający o dacie ich ślubu. Podobno była to olśniewająca uroczystość!

Anna, polska królewna, córka Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki, była drugą żoną Bogusława. Małżeństwo uchodziło za zgodne, doczekało się licznego potomstwa. Bogusław darzył żonę szacunkiem oraz zaufaniem. Anna pomagała księciu w obowiązkach państwowych, była też filantropką. Ceniono ją za roztropność i wdzięk.

Oboje małżonkowie mieli wspólne zainteresowania. Lubili sztukę, muzykę, renesansowe rozrywki oraz nowinki. Niestety ich szczęście nie trwało długo. Księżna poważnie zachorowała i zmarła. Została pochowana zgodnie z dworskim ceremoniałem w klasztorze w Eldenie. Płakało po niej całe Pomorze. Była lubiana, szanowana za dobre serce i zawsze pomocą dłoń dla biednych oraz potrzebujących. Książę już nigdy więcej się nie ożenił. Spędził samotnie 20 lat. Zmarł spokojnie, we śnie.

archiwum prywatne

List miłosny

Świadectw uczucia, zaufania i silnej więzi tej pary zachowało się wiele. Znana jest m.in. sprawa regencji Anny Jagiellonki podczas pielgrzymki Bogusława do Ziemi Świętej, kiedy to młoda księżna sprawowała opiekę nad państwem pomorskim. Kolejna rzecz, jakże piękna, to listy miłosne! Ich fragmenty zachowały się do dziś.

„My będziemy mieli więcej uciechy z sobą, niźli okręt stutysięcznej pojemności zdolny jest unieść liści różanych, niźli ziarenek piasku w morzu i niźli wody przepływa przez tamę w Darłowie”. To urywek z miłosnej korespondencji Bogusława i Anny.

Zima sprzyja romantycznym historiom. Podobno śnieżna aura stała u początku wielu najtrwalszych związków. Niektórzy uważają, że zimą rodzą się miłości wieloletnie i uczucia, które przetrwają wszystko. Pomnik przed szczecińskim zamkiem na pewno przypomina o wyjątkowej relacji między dwojgiem ludzi. Zakochani, wtuleni w siebie, dumnie spoglądają na miasto… Anna i Bogusław zapraszają na świąteczny zamek!

Pomnik księcia Bogusława X i jego żony królewny Anny Jagiellonki, archiwum prywatne

autor: Urocznica, źródła: m.in. zamek.szczecin.pl, wikipedia.org, zamekdarlowo.pl, zwierciadlo.pl, zdjęcia: archiwum prywatne (grudzień 2023)

Świąteczny Szczecin: przechadzka po zimowym mieście