Pierwsze dni nowego roku przyniosły niezwykłe spektakle na niebie. Nad Polską zajaśniała zorza polarna! Magiczne widowisko wzbudziło powszechny zachwyt. Kolorowe smugi na niebie oglądali mieszkańcy wielu regionów kraju. To dobry moment, by poznać ciekawostki o zorzy polarnej. Czego jest efektem? Co symbolizuje zorza polarna? Skąd się wzięła jej nazwa? Tu znajdziecie odpowiedzi na te i wiele innych pytań.
Zorza polarna to zjawisko niezwykłe oraz fascynujące. Najczęściej występuje w okolicach bieguna północnego i południowego, ale przy sprzyjających warunkach można ją ujrzeć również w Polsce, a nawet w rejonie Morza Śródziemnego!
Spis treści:
Zorza polarna w Polsce
Zorza polarna związana jest z aktywnością słoneczną. To kosmiczne arcydzieło. Marzenie podróżników i obiekt badań naukowych. Kolorowe, tańczące światła na niebie kryją w sobie wiele ciekawostek. Coraz częściej można obserwować zorze polarne w Polsce, a to sprawia, że warto przyjrzeć się im bliżej! Magiczny taniec świateł kryje w sobie wiele sekretów… Czy wiecie, że zorza polarna może być różowa i wydawać dziwne trzaski? Oto ciekawostki o zorzy polarnej!
Ciekawostki o zorzy polarnej
Zorza polarna jest niczym piękne widowisko i nieustannie fascynuje obserwatorów nieba. To zjawisko świetlne występujące w górnych warstwach naszej planety. Zorza budzi zachwyt zwykłych ludzi, ale też naukowców, podróżników, artystów, miłośników przyrody. Co o niej wiemy? Poniżej różne ciekawostki o zorzy polarnej!
- Zorza polarna to według „Encyklopedii PWN”: „świecenie atmosfery ziemskiej wywołane bombardowaniem atmosfery przez cząstki wiatru słonecznego (głównie elektrony, protony, cząstki α) i jony pochodzące z jonosfery, pochwycone na krótko przez ziemskie pole magnetyczne w magnetosferze, gdzie ich energia ulega zwiększeniu”.
- Nazwa naukowa zorzy polarnej, aurora borealis – w okolicach bieguna północnego, aurora australis – w okolicach bieguna południowego, pochodzi od rzymskiej bogini świtu Aurory.
- Zorze polarne występują nie tylko na Ziemi! Były obserwowane na wszystkich planetach-olbrzymach w Układzie Słonecznym. Badacze kosmosu dowiedli, że zorze polarne widoczne są np. na Saturnie, Jowiszu, Neptunie i Uranie.
- Zorza przybiera różne kolory. Stwierdzono emisje w zakresie barwy niebieskiej, zielonej, żółtej i czerwonej, a bardzo często białe. Kolor zjawiska jest skutkiem różnej intensywności linii emisyjnych. Barwa zorzy zależy od rodzaju gazu i wysokości, na jakiej występuje zjawisko. Pojawiają się nawet różowe zorze polarne!
- Zorze polarne mają bardzo różnorodne formy; najczęściej są to świecące barwne łuki, smugi albo pasma (wstęgi), jednorodne lub o strukturze promienistej, o wyglądzie draperii, zasłon, koron itp.; zarówno położenie zorzy polarnej na niebie, jak i zabarwienie oraz natężenie świecenia ulegają ciągłym, często bardzo szybkim zmianom.
Ciekawostki o zorzy polarnej: ciąg dalszy
- Zorza polarna jest symbolem nieskończonej piękności natury. Istnieje wiele legend i wierzeń z wiązanych z tym zjawiskiem. W starożytnej mitologii były wcieleniami bogini świtu. W średniowieczu niektórzy wierzyli, że są zwiastunem głodu lub wojny. W krajach skandynawskich zorza może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne znaczenie. Według mitologii nordyckiej była mostem łączący dwa światy: ludzi oraz bogów. Mieszkańcy Finlandii światła rozbłyskujące nocą nazywali lisimi ogonami. Według ich mitów, magiczny lis przebiega po nieboskłonie i zamiata ogonem, unosząc w górę leżący na ziemi śnieg. Według jednej z legend duńskich zorza pojawia się, gdy migrujące na północ łabędzie zawędrują za daleko i zamarzają w lodowych taflach czy blokach. Na próżno próbują się uwolnić, a trzepocząc skrzydłami wzbijają skrzący śnieg, który zamienia się w barwne światła i łuny. Estończycy uważali natomiast, że kiedy szykuje się ślub bogów, goście weselni suną po niebie rozpędzonymi saniami. Norwegowie mówi kiedyś z kolei, że zorza polarna jest odbiciem ławic śledzi na niebie. Wierzono, iż wielkie ławice śledzia odbijały światło i powodowały niebieskie wzory na niebie. Na Grenlandii wierzono, że zorza polarna to dusze zmarłych. Zjawisko pojawia się też w litewskich dawnych mitach i baśniach. Wikingowie mieli bardzo wiele legend o zorzy! W mitologii skandynawskiej zorza polarna była uważana za refleksy odbite od tarcz i zbroi walkirii.
- Intensywne zorze polarne wydają dziwne dźwięki. Świadkowie mówią, że to odgłosy podobne do zakłóceń radiowych. Trzaskanie, szeleszczenie, syczenie. Ludy zamieszkujące tereny podbiegunowe od wieków mówiły o tym, że zorze mówią. Jakiś czas temu naukowcy to potwierdzili. Powodem są cząstki, które wpadają w ziemską magnetosferę, te same, które powodują świecenie. To one wydają także stukot.
- Najlepszy czas, żeby zobaczyć zorzę, to jesień, zima i wczesna wiosna. Sprzyjają temu warunki: jest ciemno, noc trwa długo. Najczęściej widać ją poza miastem, z dala od elektrycznego światła. Mówi się, że najlepszy moment na wypatrywanie zorzy to styczeń i luty, kiedy mróz jest duży, nie ma wilgoci w powietrzu i niebo jest bezchmurne. Warto wypatrywać zórz m.in. w północnych regionach Polski, nad Morzem Bałtyckim, ale pojawiają się też w innych stronach kraju – m.in. na Śląsku, w Małopolsce, w Wielkopolsce, na Podhalu, nad Podkarpaciem, w Bieszczadach, a nawet na Mazowszu, pod Warszawą.
Kiedy będzie zorza?
Skąd wiadomo, kiedy będzie zorza? Eksperci polecają śledzić KP Indeks. To wskaźnik aktywności geomagnetycznej. Określa aktywność promieniowania słonecznego, czy też wiatru słonecznego, które dociera na Ziemię w wyniku wybuchów na Słońcu. To prosty indeks o skali od 0 do 9, by w Polsce zorza polarna była widoczna, wskaźnik musi być powyżej 7. Szanse na zobaczenie zorzy zwiększa aktywność Słońca. Mówi się, że w najbliższym czasie zorze polarne będą występowały częściej i będą widoczne także częściej u nas! Widzieliście już „na żywo” magiczny taniec kolorów na niebie? Jakie ciekawostki o zorzy polarnej Was zaskoczyły? Dajcie znać w komentarzach.
autor: Urocznica, źródła: wikipedia.org, encyklopedia.pwn.pl, tvn24.pl, polskieradio.pl, wiadomosci.onet.pl, e-teatr.pl, national-geographic.pl, zdjęcia: Pexels
Pomyśl życzenie. Przed nami noc spadających gwiazd!
Nigdy jeszcze nie widziałem,. pozdrawiam .
🙂
Ja jeszcze nigdy na żywo nie widziałam zorzy polarnej.
🙂
Uwielbiam takie ciekawostki. Serdecznie pozdrawiam i życzę cudownych obserwacji nieba.
🙂
Na żywo nigdy jeszcze nie widziałam, ale bardzo bym chciała 🙂
Piękne zdjęcia i bardzo ciekawe informacje.
Ja też! 🙂
Zorza jest bajeczna 😍
Na żywo jeszcze nie widziałam, ale mamy plany odwiedzić Szwecję 🙂
O, super.
Jeszcze nigdy nie widziałam zorzy polarnej. W Polsce jakoś też zawsze mi umykała. Zresztą, słabym okiem w naszych warunkach jest praktycznie niewidoczna.
Podobno z powodu zwiększonej ostatnio aktywności słońca u nas może być widać zorzę polarną już coraz wyraźniej. 🙂
Widziałam tylko na zdjęciach zorzę,a bardzo bym chciała ” na żywo”. Bardzo interesujący post. Serdecznie pozdrawiam 🙂
🙂
Piękne widoki i marzenie aby zobaczyć na żywo i przeżyć to niezwykłe widowisko:)