Recenzja: „Antena” Serhij Żadan

„Jesteście gotowi mówić tak, jakby od waszych słów/ zależała przyszłość cywilizacji?”: pyta w wierszu „Jesteście gotowi?” Serhij Żadan. Ukraiński prozaik, poeta, eseista, tłumacz, aktywista i muzyk. W swoim kraju – postać kultowa. Mieszka w Charkowie. Uważa, że zadaniem literatury jest mówić o tym, co najważniejsze. Jego głos jest bardzo ważny we współczesnym świecie. Warto go wysłuchać. Choćby czytając tomik wierszy pt. „Antena”.

Romantyk. Buntownik. Literat. Działacz charytatywny. Serhij Żadan. Relacjonuje losy i myśli zwykłych ludzi. Często mówi o roli kultury w niespokojnych czasach. Zna siłę słowa. „Antena” pokazuje jak niezwykły to autor.

Poetyka listopada

Listopad to miesiąc szczególny. Dla niektórych bardzo trudny. Przed jesienną, schyłkową szarugą nie należy się jednak zamykać. Warto dzielnie stawić jej czoła – na przykład czytając, dyskutując i rozmawiając o literaturze. Takiej jak „Antena”.

„Najważniejsze w życiu – / przemóc strach przed zimą, zobaczyć/ mądrość w spadaniu śniegów, uchwycić rytm ruchliwej/ ciemności, która nieodmiennie skończy się odwilżą”: napisał Żadan w utworze „Królestwo niebieskie”.

Przedostatni miesiąc roku sprzyja refleksji i poezji. W listopadzie obchodzimy też ważne święta. W tym Światowy Dzień Ubogich oraz Światowy Dzień Dobroci. To idealny moment, by zastanowić się nad tym, co naprawdę istotne. Ten czas sprzyja też mądrym lekturom.

Polecam zapoznać się z twórczością współczesnych autorów europejskich, szczególnie bliskich słowiańskiemu sercu. „Antena” Żadana jest doskonałym przykładem wartej zainteresowania literatury. „Ten poetycki reportaż z ostatnich lat, które dla Ukrainy okazały się bardzo trudne, przynosi niejedno zaskoczenie”: to zdanie z opisu wydawniczego.

Ważny głos

Autor zbioru wierszy to nie tylko pisarz i poeta, ale też wolontariusz. Działa oraz aktywnie opisuje w mediach społecznościowych swoją trudną codzienność. Angażuje się w projekty socjalne i kulturalne. Dąży do zacieśniania relacji własnego państwa ze światem zachodnim. Mówi głośno i odważnie.

Serhij Żadan to autor wielokrotnie nagradzany za twórczość literacką, także w Polsce. Na swoim koncie ma wiele wyróżnień. To laureat m.in. Nagrody im. J. Conrada-Korzeniowskiego i Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus.

Tej jesieni otrzymał też Nagrodę Pokojową Niemieckich Księgarzy. Wyróżnienie zostało mu przyznane za wybitne dzieła oraz jego „postawę humanitarną w docieraniu do ludzi w czasie wojny i udzielanie im pomocy z narażeniem życia”. Ukraiński pisarz otrzymał też Nagrodę im. Sérgio Vieiry de Mello przyznawaną w Polsce za znaczący wkład w walkę o prawa człowieka.

Nie tylko ze względu na literaturę, ale też postawę wobec potrzebujących, warto zwrócić na niego większą uwagę. To autor otwarty na ludzi i przemawiający zrozumiałym językiem. Piszący z serca.

W wierszu „Póki z tego wszystkiego” podkreślił: „nie warto przełączać fal,/ które ciebie trzymają,/ nie warto,/ nie warto zapominać motywów,/ które czynią cię silniejszym,/ nie warto, / nie warto wreszcie rezygnować/ z własnego głosu”.

Liryka codzienności

„Antena” to spojrzenie na codzienność. Pojawia się w niej tematyka społeczna, polityczna, religijna. To poezja życia, śmierci, miłości i pamięci. Szczera, konkretna, prawdziwa. Żadan jawi się w niej jako wnikliwy obserwator. Poeta tradycyjny i nowoczesny zarazem. Autor to niewątpliwie talent literacki.

Poezję Żadana czyta się z zainteresowaniem. Wiersze są muzyczne, poruszające, mądre. Autor pisze dla zwykłych ludzi, ale świetnie odnajduje się też w tradycji literackiej. To utwory o Ukrainie, wojnie, jak również życiu, relacjach międzyludzkich, przyrodzie, przemijaniu, literaturze, języku. Często smutne, mroczne, ale niepozbawione nadziei i wiary w lepsze jutro.

„Antena” to bardzo dobra poezja. W mojej biblioteczce znajduje się już od jakiegoś czasu. Czytałam ten tomik kilkukrotnie i wciąż pozostaję pod dużym wrażeniem. Szczerze polecam lekturę wierszy Żadana. Warto przeczytać choć kilka utworów, to przykład wspaniałej, ważnej poezji współczesnej.

Wiersze Żadana budzą głęboką refleksję. Zostawiają odbiorcę z mocą wrażeń, emocji i myśli. Lektura utworów autora jest pięknym i poruszającym doświadczeniem literackim. Cenną, pouczającą lekcją dla współczesnego człowieka.

„Nieskończone właściwości języka./ Jego tajemnicza struktura./ Gonić naszym ciałem nadzieję/ jak rybę przez czarny brzeg, / wodzić sercem potrzebne słowo/ jak podróżnego przez las”: napisał autor w wierszu „Wielcy poeci”.

Tytuł: „Antena”

Autor: Serhij Żadan

Tłumacz: Bohdan Zadura

Wydawnictwo: Warstwy

Rok wydania: 2022 (I wyd. pol. – 2020)

Więcej ciekawych książek, także poetyckich, można znaleźć w dziale BIBLIOTECZKA. Zapraszam też na Instagram.

autor: Urocznica, zdjęcia: mat. pras. wyd., Pexels

Recenzja: „Wiedźmy Kijowa. Miecz i krzyż” Łada Łuzina