Symbolika motyla: skojarzenia, znaki i przesądy

Trwa babie lato. Ostatnie dni września radują nas ciepłą i słoneczną pogodą, dzięki czemu można zaobserwować wzmożony ruch motyli. Przyciągają je jesienne kwiaty, zdobiące pola, łąki oraz ogrody – nawłoć, wrzosy, astry, rozchodniki oraz chryzantemy. Przy tej okazji warto zastanowić się nad znaczeniami, przesądami i odniesieniami kulturowymi związanymi z tymi pięknymi owadami. Co kryje w sobie symbolika motyla? Sprawdźcie!

„Śniłam dziś o motylach na wietrze/ Ostatnie jesienne tango tańczyły/ Rytmy lotu od skrzydełek lżejsze/ Zwiędłe trawy srebrem przesyciły”. Jolanta Maria Dzienis, „Jesienne motyle”

Pixabay

Zagrożone piękno

Na początku – parę ważnych informacji. Motyle są kolorowe, pożyteczne, ale i zagrożone! Dlaczego?

Obecnie na świecie żyje około 150 tysięcy gatunków motyli, z czego w Polsce ponad 3 tysiące. Niestety, człowiek sprawił, że populacja tych skrzydlatych istot w ciągu ostatnich dziesięcioleci drastycznie spadła. Tymczasem, są one ważną częścią ekosystemu i… nie tylko! Pełnią ważną rolę w łańcuchu pokarmowym, ale też wyłapują negatywne zmiany w środowisku.

Badania pokazują, że motyle giną jako pierwsze. W Polsce połowa z nich jest zagrożona wyginięciem. Zagrażają im zmiany w krajobrazie dokonywane przez człowieka, intensywne rolnictwo oraz zmiany klimatyczne. Dlatego też należy nagłaśniać ten problem i mówić o sposobach ratowania owadów (np. kwietne łąki, otaczanie się roślinami lubianymi przez motyle).

Warto również mówić o znaczeniu motyla dla człowieka nie tylko pod względem przyrodniczym, ale też kulturowym. To dla nas bardzo ważny symbol.

Pixabay

Szeroka symbolika motyla

Teraz – można przejść dalej. Co symbolizuje motyl? Jakie jest jego znaczenie? Z czym się kojarzy? Jakie wiążą się z nim przesądy?

Motyl wnosi pozytywne wibracje. Kojarzy się z pięknem, lekkością. Budzi miłość do świata. Sprawia, że doceniamy urodę natury. Dla wielu to symbol metamorfozy, odrodzenia, regeneracji, życia, wolności, kruchości, duszy, intuicji, swobody, beztroski czy przemijania. Motyle zajmują bowiem ważne miejsce nie tylko w świecie przyrody, ale również kulturze.

Dla starożytnych Greków uosabiały nieśmiertelność oraz psychikę. Rdzenni Amerykanie widzą w owadzie radość. Według jednej z legend indiańskich bogowie zesłali na Ziemię motyle, by ludzie dowiedzieli się, czym jest prawdziwe piękno. W buddyzmie to atrybut mędrca, jego skrzydła symbolizują przemijanie czasu. Kraje azjatyckie uznają go to m.in. symbol przyjemności, piękna, uczucia. W Japonii pojedynczy motyl w domu oznacza nadejście miłego gościa. Dla Chińczyków para lecących owadów to symbol miłości.

Od wieków motyle inspirują ludzi sztuki. Pojawiają się m.in. na obrazach, w literaturze oraz filmach. W ciekawej formie przedstawione są np. w krajowej twórczości plastycznej z okresu Młodej Polski. Wystarczy spojrzeć na takie dzieła jak „Natura i Sztuka” Józefa Mehoffera. Ważną rolę pełnią też w naszych wierszach, aforyzmach, frazeologizmach. W polskiej poezji szczególne miejsce zajmują w utworach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.

Pixabay

Ratujmy motyle

Na koniec – co można zrobić. Czy wyobrażasz sobie świat bez tych barwnych owadów? Jeśli nie: działaj. Jak widać, te owady są istotne dla przyrody oraz kultury. Symbolika motyla jest zaś bardzo szeroka i różnorodna, a nie byłoby jej – gdyby nie piękno tych istot.

Owady te są kruche, bezbronne, delikatne, ale również niezwykle urodziwe. Według niemieckiego naukowca Josefa H. Reichholfa w ciągu ostatnich 50 lat wyginęło 80% motyli!!! W Polsce podobno nie ma już co najmniej 6 gatunków. Szczególnie zagrożone są zaś motyle lokalne, zamieszkująca wąskie nisze ekologiczne.

Warto więc zwracać na nie uwagę. Otaczać się roślinami, które lubią motyle (np. Budleja Dawida, jeżówki, szałwie, lawendy, cynie, floksy). Nie przeszkadzać im, gdy pożywiają się na kwiatach lub odpoczywają. Mówić o nich i je szanować. Świat byłby o wiele mniej barwny, gdyby z niego znikły…

Pixabay

„Dla motyli/ trzeba miejsce zrobić w miastach/ i odkurzyć zakurzony błękit nieba,/ żeby słońcem i kwiatami/ zakwitł asfalt,/ tylko tyle i nic więcej już nie trzeba”. Wanda Chotomska, „Motyle”

autor: Urocznica, źródła: stylzycia.radiozet.pl, symbole.pl, akademiaducha.pl, wrozka.com, horoskop.wp.pl, wikipedia.org, polskieradio24.pl, zdjęcia: Pixabay

Cytaty o motylach: z książek, wierszy i nie tylko